Czy "rutynowa kontrola" policji jest zgodna z prawem? Oto co mówią przepisy
W internecie często można znaleźć komentarze, które sugerują, że policjant nie może zatrzymać pojazdu do kontroli bez konkretnego powodu. Te opinie mają swoje źródło w prawie, jednak nie zmienia to faktu, że tzw. rutynowa kontrola drogowa jest możliwa. Oto dlaczego.
Na wstępie warto podkreślić, że policjant musi działać w granicach prawa. To oznacza, że kiedy podejmuje jakiekolwiek czynności, obowiązują go inne zasady niż zwykłego obywatela. Policjant może bowiem robić tylko to, co przepisami jest dopuszczone i nic ponadto. Obywatel z kolei może robić to, co nie jest zabronione przepisami.
Co dokładnie mówią przepisy? W art. 129 ust. 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym znajdziemy zapisy, jakie czynności może podjąć funkcjonariusz w razie kontroli kierowcy i pojazdu. W skrócie są to:
- legitymowanie uczestników ruchu,
- wydawanie poleceń dotyczących sposobu korzystania z drogi,
- wydawanie poleceń dotyczących używania pojazdu,
- sprawdzanie dokumentów wymaganych do kierowania pojazdem,
- sprawdzanie dokumentu potwierdzającego prawo używania pojazdu,
- weryfikacji danych o pojeździe,
- weryfikacji danych o kierującym,
- odczytu drogomierza,
- sprawdzanie zezwoleń dotyczących transportu,
- badanie trzeźwości lub zawartości w organizmie środków odurzających,
- sprawdzenie stanu technicznego,
- sprawdzenie obowiązkowego wyposażenia,
- sprawdzenie warunków transportu (ładunek, wymiary, masy, naciski),
- sprawdzenie zapisu urządzenia rejestrującego jazdę,
- zatrzymanie w przypadkach przewidzianych prawem dokumentów do kierowania. pojazdem lub jego używania,występowanie w uzasadnionym przypadku z wnioskiem o ocenę stanu zdrowia kierującego pojazdem,uniemożliwienie kierowania pojazdem lub jego używania w przypadkach przewidzianych w ustawie.
Teoria to jedno, a jak jest w praktyce? Zgodnie z prawem, policjant musi mieć powód do zatrzymania pojazdu i musi go podać przed rozpoczęciem takiej kontroli. Jeśli przyjrzymy się jednak wymienionym powodom, możemy tam znaleźć niemal wszystko, co związane z kontrolą drogową.
Oznacza to, że trudno o sytuacji, w której policjant po zatrzymaniu pojazdu nie będzie w stanie podać powodu kontroli. Wystarczy, że będzie to kontrola dokumentów, obowiązkowego wyposażenia, czy trzeźwości kierującego.
W praktyce można powiedzieć, że policjant może bez powodu zatrzymać pojazd do kontroli. Choć lepiej jest powiedzieć, że może to zrobić z pierwszego lepszego powodu, pod warunkiem, że go poda.
