Gdy klocek (zbyt szybko) się ściera...

Naturalne zużywanie się okładzin ciernych klocków hamulcowych wynika z eksploatacji układu hamulcowego – tej zależności nikomu z posiadaczy samochodów i jednośladów nie trzeba chyba specjalnie tłumaczyć. Inaczej jednak wygląda sprawa, gdy okładziny ścierają się zbyt szybko. W takiej sytuacji trzeba pilnie poszukać przyczyn takiego stanu rzeczy. Te ostatnie mogą wynikać z nieprawidłowej eksploatacji klocków, niesprawnego układu hamulcowego, czy wreszcie - z popełnionych błędów przy montażu.

Uwaga na przegrzanie!

Zbyt wysoka temperatura szkodzi klockom hamulcowym. Podczas hamowania rozgrzewają się zarówno te ostatnie, jak również tarcze hamulcowe. Do przegrzania klocków hamulcowych dochodzi zazwyczaj wtedy, gdy kierowca zbyt długo naciska na pedał hamulca, zamiast hamować silnikiem: dzieje się tak np. w czasie długich zjazdów ze stromych, górzystych wzniesień. Pamiętajmy, iż klocki hamulcowe przeznaczone do typowych samochodów poruszających się po drogach publicznych, mogą pracować w ekstremalnych temperaturach nie dłużej niż około 10-15 minut. Po przekroczeniu tego czasu nadają się one już tylko do wymiany, ponieważ w strukturze materiału ciernego zachodzą nieodwracalne zmiany, uniemożliwiające zapewnienie odpowiedniej siły hamowania.

„Szkodliwy” ESP…

Niewielu zmotoryzowanych zdaje sobie sprawę z faktu, że przyspieszone zużycie klocków hamulcowych może również wynikać ze zbyt agresywnej jazdy. Jak to możliwe? W tym przypadku chodzi o często włączający się system ESP, który stara się stabilizować tor jazdy samochodu. Interwencje te polegają na przyhamowywaniu jednego z kół pojazdu, w celu dokonania odpowiedniej korekty. Zbyt częste włączanie się ESP (sygnalizowane kierowcy na desce rozdzielczej) powoduje konieczność zadziałania hamulców, a co za tym idzie - przyspieszone zużycie okładzin klocków hamulcowych.

… wyeksploatowane tarcze i przewody

Za nieprawidłowe zużycie klocków hamulcowych odpowiedzialne są również często wyeksploatowane tarcze. Ich pęknięcia lub obwodowe rowkowania, wpływają negatywnie na trwałość okładzin ciernych klocków. Mało tego, w skrajnych przypadkach trwałemu uszkodzeniu (odkształceniu) ulega również płytka nośna klocka i w konsekwencji dochodzi do stopniowego wykruszania się materiału ciernego. Jeszcze innym powodem nadmiernego zużycia się klocków są rozwarstwiające się wewnętrznie elastyczne przewody hamulcowe. Usterka ta jest bardzo szkodliwa dla całego układu hamulcowego, ponieważ nieprawne przewody blokują przepływ płynu, uniemożliwiając tym samym odpowiednie cofnięcie się tłoczka po manewrze hamowania (w efekcie klocek będzie stale „szorował” po powierzchni tarczy hamulcowej). Awarię przewodu można wykryć poprzez kilkukrotne naciśnięcie pedału hamulca, a następnie odkręcenie odpowietrznika znajdującego się przy zacisku – w przypadku trwałego wewnętrznego rozwarstwienia się przewodu, zauważymy wypłynięcie płynu hamulcowego pod dużym ciśnieniem.

Ważna precyzja

Klocki hamulcowe należy wymieniać zawsze parami – to podstawowa zasada, którą należy bezwzględnie przestrzegać. Zanim jednak mechanik zdemontuje zużyte elementy, powinien bacznie się im przyjrzeć. Chodzi o to, aby zorientować się czy przyczyna zużycia się klocków wynika z ich naturalnego wyeksploatowania, czy przyczyniło się do tego np. ich przegrzanie. To ostatnie stosunkowo łatwo zdiagnozować po odbarwieniu się płytki nośnej klocka, a także odklejeniu materiału ciernego. Przed zamontowaniem nowego kompletu należy zwrócić uwagę na dokładne wyczyszczenie jarzma: po założeniu klocka ten ostatni musi poruszać się w nim swobodnie, w przeciwnym wypadku okładzina cierna klocka będzie stale dotykała powierzchni tarczy hamulcowej, co w konsekwencji doprowadzi do jej przegrzewania i stopniowego zmniejszania się siły hamowania. Prawidłowe osadzenie klocka w jarzmie jest też bardzo istotne z innego powodu. W niektórych tylnych zaciskach hamulcowych napotkamy specjalne wycięcia w tłoczkach, które muszą być dopasowane do występów w klockach. Brak właściwego spasowania skutkuje niewłaściwym naciskiem na klocek i w konsekwencji nierównomiernym zużywaniem się okładziny ciernej.