Po olej do ... klimatyzacji

Mówiąc o oleju w samochodzie mamy zwykle na uwadze silnikowy wiedząc przy tym, iż podlega on okresowej wymianie. Tymczasem olej stosowany jest również w klimatyzacjach, gdzie pełni podobną rolę jak ten używany w jednostkach napędowych. Układy klimatyzacji, podobnie jak silniki samochodowe, nie mogą funkcjonować bez oleju. Musi on być jednak zgodny z zaleceniami ich producentów oraz utrzymywany na właściwym poziomie.

Nie tylko smarowanie

Olej w klimatyzacji samochodowej pełni bardzo ważną funkcję, podobnie jak olej silnikowy. Głównym zadaniem jest co prawda smarowanie ruchomych części kompresora i zaworu rozprężnego, jednak nie wszystko. Olej w klimatyzacji jest również odpowiedzialny za schładzanie sprężarki, czyli odprowadzanie ciepła wytworzonego w jej wnętrzu. Podobnie jak olej silnikowy, konserwuje on również poszczególne elementy układu klimatyzacji, w tym m.in. gumowe przewody i uszczelki zapobiegając wyciekom czynnika roboczego.

Uwaga na lepkość!

W klimatyzacji samochodowej mogą być stosowane wyłącznie oleje zatwierdzone przez producenta danej sprężarki. Jest to szczególnie istotne, ponieważ we wnętrzu tej ostatniej jest on narażony nie tylko na ciągłe zmiany ciśnienia i temperatury, ale również rozpuszczalność w czynniku roboczym. Dlatego też stosując niewłaściwy olej można stosunkowo szybko doprowadzić do poważnego uszkodzenia sprężarki. Jakie zatem mogą być najczęściej spotykane objawy? Jeśli olej pracujący w sprężarce będzie charakteryzował się zbyt dużą lepkością, wtedy nie będzie w stanie przedostać się do przestrzeni pomiędzy tłokiem i cylindrem. W konsekwencji doprowadza to do nadmiernego wzrostu temperatury i zwiększonego tarcia. Z kolei nadmiernie rozrzedzony olej nie będzie dysponował odpowiednią warstwa ochronną, czyli tzw. filmem olejowym, co przyczynia się do powstawania niebezpiecznego suchego tarcia i w rezultacie zniszczenia współpracujących ze sobą elementów.

Niebezpieczne mieszanie

Problematyczne jest również mieszanie różnych typów olejów. Dlaczego? Może to doprowadzić do wytrącania się parafiny, która skutecznie blokuje przepływ czynnika roboczego w układzie. Nie będzie on w konsekwencji właściwie smarowany, co w krótkim czasie objawi się zatarciem kompresora. Podobnie jak w przypadku oleju silnikowego, również w przypadku tego stosowanego w układach klimatyzacji, istotna jest nie tylko jakość ale również jego właściwy poziom. W przypadku kompresorów zbyt mała ilość oleju spowoduje niewystarczające smarowanie, doprowadzając do nadmiernego wzrostu temperatury. Niedobór oleju wpływa również na jego zwęglanie od strony ssącej sprężarki. Z kolei nadmiar oleju powoduje nadmierny wzrost obciążenia układu tłokowo-korbowego kompresora, co zazwyczaj skutkuje szybką awarią mechaniczną sprężarki.

Co należy sprawdzać?

Układ klimatyzacji samochodowej, podobnie jak inne systemy funkcjonujące w pojazdach, należy systematycznie kontrolować. W przypadku klimatyzacji sprawdzanie należy rozpocząć od pomiaru ciśnienia w częściach przed i za kompresorem oraz temperatury powietrza kierowanego do kabiny. Następnie należy sprawdzić temperaturę przewodów przed kompresorem i za skraplaczem kierując się zasadą, iż strona wysokiego ciśnienia musi być gorąca i sucha, zaś strona niskiego ciśnienia chłodna. Kolejną czynnością jest sprawdzenie poprawności pracy wentylatora i oraz czystości skraplacza i samej chłodnicy. Jak stwierdzić ewentualne usterki? O problemach z olejem świadczy zazwyczaj pojawienie się wilgoci lub szronu na elementach wysokociśnieniowej części układu klimatyzacji. Z kolei mierząc temperaturę przewodów przez i za filtro-osuszaczem, możemy zdiagnozować jego zużycie. W większości przypadków nadaje się on do wymiany, gdy różnica temperatur mierzonych w tych dwóch miejscach jest większa niż 3 st. C. Ostatnią czynnością wykonywaną przy kontroli układu klimatyzacji, jest sprawdzenie stanu oraz naprężenia paska napędzającego sprężarkę.