Piszczące paski napędu osprzętu silnika – zjawisko normalne czy nie?

Niemal każdy kierujący doświadczył nieprzyjemnego odgłosu dobiegającego ze strony paska napędzającego jednostkę napędową pojazdu, pojawiającego się po uruchomieniu zimnego silnika i ruszeniu z miejsca. Przeraźliwy pisk nie musi jednak świadczyć o zbliżającej się awarii: z reguły bowiem szybko zanika. Niepokój natomiast powinno wzbudzać stałe piszczenie paska, występujące niezależnie od warunków jazdy.

Z samowzbudnymi drganiami

Dlaczego pasek osprzętu silnika staje się głośny przy ruszaniu i zmianie przełożeń? Na to pytanie odpowiada tzw. teoria drgań samowzbudnych, która wyjaśnia mechanizm powstawania stałych drgań słyszalnych jako przeraźliwy pisk. Okazuje się, iż te ostatnie powstają bez ingerencji czynnika zewnętrznego (wzbudzają się same) i zależą od charakterystyki układu pasek-koła pasowe. Są to jednak drgania krótkotrwałe, ponieważ po zwiększeniu prędkości pojazdu zanikają całkowicie i nie są już odczuwalne (słyszalne) podczas jazdy. Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy pasek zaczyna piszczeć w czasie poruszania się po mokrej nawierzchni. W tym przypadku za nieprzyjemny odgłos odpowiada wilgoć osiadająca na powierzchni paska, która jednak szybko wyparowuje na skutek jego poślizgu, a głośny dźwięk zanika.

Kiedy piski są niebezpieczne?

Bardzo niebezpiecznym zjawiskiem jest stały głośny odgłos dobiegający od paska osprzętu silnika, niezależnie od prędkości jazdy. Stały pisk świadczy bowiem o ciągłym poślizgu paska, powstałe zaś tarcie generuje powstawanie nadmiernego ciepła, które w skrajnych przypadkach może skutkować wystąpieniem pożaru w komorze silnika. Dlatego też jak najszybciej należy udać się do warsztatu, aby zdiagnozować przyczyny głośnej pracy paska osprzętu.

Dlaczego (stale) piszczy?

Przyczyny ciągłego nieprzyjemnego odgłosu mogą być różne. Czasami są za nie odpowiedzialne drobne kamyki, które utkwiły w rowkach paska osprzętu (obecnie stosowane są paski wielorowkowe). Poza piszczeniem przez nie powodowanym dochodzi do niszczenia występów koła pasowego, na skutek czego rowki paska nie mogą z nimi prawidłowo współpracować: następuje stały poślizg paska względem kół pasowych. Stałe nieprzyjemne odgłosy mogą również towarzyszyć przy skrętach koła kierownicy do oporu lub szybkich obrotach kierownicą. Przyczyna takiego stanu rzeczy leży wtedy zazwyczaj po stronie zużytego koła pasowego pompy wspomagania układu kierowniczego. Poślizg może również następować na kole pasowym alternatora – w samochodach ze wspomaganiem elektrohydraulicznym lub elektrycznym układu kierowniczego, objawem tego poślizgu będzie również zanik wspomagania. Przyczyną pisku paska jest też często napinacz lub zespół napinający, a w przypadku pojazdów wyposażonych w klimatyzację – zatarcie się jej sprężarki.