BIK, KRD, BIG -różnice, raporty i zdolność kredytowa. Jak poprawna historia finansowa otwiera drogę do zakupu samochodu

Czym różni się BIK od BIG (KRD)? Kluczowe definicje

Zacznijmy od zupełnie podstawowej rzeczy, czyli rozróżnienia dwóch instytucji, które mimo podobieństwa nazw działają w zupełnie odmienny sposób. BIK, czyli Biuro Informacji Kredytowej, gromadzi dane o osobach korzystających z produktów kredytowych. To nasza finansowa wizytówka w oczach banków i firm pożyczkowych. Działalność BIK jest ściśle regulowana przez prawo bankowe, przepisy o ochronie danych osobowych oraz rozporządzenia dotyczące wymiany informacji pomiędzy instytucjami finansowymi.

 

Z kolei BIG, czyli Biuro Informacji Gospodarczej, obejmuje rejestry dłużników, takie jak KRD, ERIF czy BIG InfoMonitor. Zbierają one informacje o osobach i firmach, które zalegają ze spłatą zobowiązań – nie tylko kredytów, ale też rachunków za media, czynszów czy alimentów. Podstawą prawną funkcjonowania BIG-ów jest ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczej i wymianie danych gospodarczych oraz przepisy o ochronie danych osobowych.

Krótko mówiąc, BIK pokazuje naszą historię kredytową w pełnym spektrum – zarówno pozytywną, jak i negatywną, BIG natomiast skupia się głównie na negatywnych wpisach. Zrozumienie tej różnicy to pierwszy krok, by świadomie budować swoją wiarygodność finansową i uniknąć niespodzianek przy ubieganiu się o kredyt lub leasing samochodu.

BIK w pigułce. Twoja ocena punktowa (Scoring BIK) i jak ją poprawić

Przy zakupie samochodu na kredyt często decydującym czynnikiem jest nie tylko wysokość dochodu, ale także historia naszych wcześniejszych zobowiązań. Właśnie dlatego tak ważna jest historia gromadzona w Biurze Informacji Kredytowej, a przede wszystkim scoring BIK – punktowa ocena naszej rzetelności, obliczana według złożonego algorytmu. To narzędzie działa na zasadzie punktów przydzielanych w skali od 1 do 100 (przy czym im wyższy otrzymujemy wynik, tym większą mamy szansę na uzyskanie korzystnego finansowania).

Warto w tym miejscu dodać, że BIK pracuje nad nowym modelem scoringowym, dostosowanym do obecnych realiów rynku, rozwoju technologii i zmian w produktach finansowych. Instytucje finansowe rozpoczną jego testowanie na początku 2026 roku, a pełne wdrożenie ma ruszyć w pierwszym kwartale tego samego roku.

Nowy scoring będzie opierał się na trzech kluczowych filarach, które w praktyce dużo trafniej niż dotychczas opiszą naszą wiarygodność finansową.

• Terminowość spłat zobowiązań – algorytm sprawdzi, czy zdarzały nam się opóźnienia, jak długo trwały i jakich kwot dotyczyły. Znaczenie ma zarówno liczba dni zwłoki, jak i wysokość zaległości, a także to, czy wobec danego zobowiązania uruchomiono windykację lub egzekucję.
• Aktywność na rynku finansowym – kolejnym czynnikiem branym pod uwagę będzie wartość zaciągniętych kredytów i pożyczek, obecna kwotę do spłaty oraz sposób korzystania z limitów kredytowych (np. czy wykorzystujemy je do maksimum, czy zachowujemy bezpieczny bufor).
• Doświadczenie w spłacie zobowiązań – ostatnim analizowanym elementem będzie długość i stabilność naszej historii kredytowej. Im dłużej i konsekwentniej regulujemy swoje zobowiązania, tym wyżej punktuje nas algorytm.

Co istotne, nowy model nie będzie uwzględniał danych z wniosków kredytowych, które nie zakończyły się udzieleniem finansowania. Dodatkowo od 1 lipca 2026 r. zapytania kredytowe, które nie doprowadzą do przyznania kredytu, będą automatycznie usuwane z bazy BIK po 14 dniach. To ważna zmiana — do tej pory był to element, którego wielu klientów obawiało się najbardziej. Liczne zapytania w krótkim czasie, zwłaszcza zakończone odmową, potrafiły wyraźnie obniżyć wiarygodność potencjalnych kredytobiorców w oczach instytucji finansowej.

Pozytywna Historia Kredytowa

Kluczem do wysokiego scoringu BIK jest konsekwencja. Regularne i terminowe spłacanie zobowiązań – nawet tych niewielkich, jak drobne raty czy karta kredytowa z niskim limitem – jest dla instytucji finansowej sygnałem, że jesteśmy rzetelnym i odpowiedzialnym płatnikiem. W efekcie nasza ocena rośnie, a wraz z nią szansa na lepsze oprocentowanie, niższą prowizję i większą swobodę w wyborze wymarzonego auta.

Negatywne wpisy w BIK

Niestety, każde poważniejsze opóźnienie w spłacie jest odnotowywane w BIK. Dane o zobowiązaniu są przechowywane od momentu złożenia wniosku o kredyt lub pożyczkę i pozostają widoczne aż do spłaty ostatniej raty czy zakończenia korzystania z limitu. Jeśli jednak opóźnienie przekroczy 60 dni, informacja o takim zdarzeniu będzie przechowywana jeszcze przez 5 lat – i nie da się jej usunąć nawet po uregulowaniu zobowiązania. To właśnie te opóźnienia najczęściej obniżają zdolność kredytową.

Jak podnieść Scoring BIK, by dostać lepsze warunki kredytu na auto?

Istnieje kilka sprawdzonych sposobów, które pozwalają zwiększyć nasz scoring i tym samym poprawić warunki kredytu samochodowego. Jeśli mamy w planach zaciągnięcie kredytu:

• spłacajmy wszystkie zobowiązania w terminie – nawet jednodniowe opóźnienia mają znaczenie,
• utrzymujmy rozsądny poziom wykorzystania limitów kredytowych,
• budujmy historię, korzystając z drobnych, bezpiecznych produktów jak niewielkie raty czy karta z niskim limitem,
• regularnie monitorujmy raport BIK, by szybko reagować na ewentualne nieprawidłowości.

Takie podejście pozwoli nam stopniowo budować solidną historię finansową, a tym samym zwiększa szanse na pozytywną decyzję banku.

KRD (Krajowy Rejestr Długów) i inne BIG-i: Kto i za co może Cię wpisać?

Wpis w KRD, ERIF czy InfoMonitor może skutkować odmową kredytu lub leasingu, problemami z zawieraniem umów abonamentowych czy zakupów na raty. Znając zasady działania BIG-ów, możemy lepiej monitorować swoje zobowiązania i uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek w przyszłości.

Wpis do BIG: nie tylko banki

W odróżnieniu od BIK, do BIG-ów wpisują nie tylko banki. Mogą to zrobić praktycznie wszyscy wierzyciele: firmy windykacyjne, operatorzy telefonii komórkowej, dostawcy mediów, spółdzielnie mieszkaniowe, a nawet komornicy w przypadku alimentów czy zaległych mandatów.

Minimalne kwoty zadłużenia, które uprawniają do wpisu, są określone ustawowo: dla osób prywatnych wynoszą 200 zł, dla firm 500 zł. Wpis może nastąpić po upływie co najmniej 60 dni od daty wymagalnej płatności, przy czym co najmniej 30 z tych dni powinno minąć od chwili, gdy wierzyciel poinformuje nas o zamiarze dodania długu do Krajowego Rejestru Długów. Taki mechanizm daje nam czas na uregulowanie zobowiązania, zanim nasze dane trafią do bazy dłużników.

Konsekwencje wpisu do BIG

Wpis w rejestrze BIG może znacząco utrudnić uzyskanie kredytu czy leasingu, bo instytucje finansowe traktują go jako sygnał potencjalnego ryzyka. To jednak nie wszystko. Problemy pojawiają się też przy zawieraniu umów abonamentowych, np. telefonii komórkowej czy zakupach na raty w sklepach. W przypadku firm negatywny wpis dodatkowo może stanowić przeszkodę w uczestniczeniu w przetargach lub w zdobywaniu nowych kontrahentów.

Proces wypisania z rejestru dłużników

Na szczęście wpis w BIG nie jest wyrokiem dożywotnim. Najszybszą i najbardziej skuteczną metodą usunięcia negatywnej informacji jest całkowite uregulowanie długu. Po spłacie wierzyciel ma 14 dni na zgłoszenie zmiany do rejestru, a baza usuwa wpis maksymalnie w ciągu kolejnych 7 dni.

Jeżeli natomiast wpis jest nieaktualny, błędny lub niezgodny z przepisami, mamy prawo żądać jego sprostowania lub usunięcia, a w ostateczności – złożyć sprzeciw bezpośrednio do BIG-u.

Jak sprawdzić swoje dane? Praktyczne instrukcje krok po kroku

Zarówno w BIK, jak i w BIG-ach możemy w kilka minut zamówić raport prezentujący pełny obraz naszych zobowiązań i historii płatniczej. To najprostszy sposób, by upewnić się, czy mamy szanse na uzyskanie kredytu.

Raport BIK: Jak uzyskać i co zawiera

Raport BIK możemy otrzymać zarówno drogą elektroniczną, jak i w formie papierowej. Elektronicznie wnioskujemy przez swoje konto na stronie BIK, logując się, wybierając ikonę koperty i określając temat wiadomości jako „Prawa wynikające z RODO”. W treści wniosku prosimy o kopię danych (czyli raport), powołując się na artykuł 15 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679. Jeśli nie posiadamy konta w BIK lub wolelibyśmy formę tradycyjną, przygotowujemy papierowy wniosek, w którym wskazujemy swoje dane osobowe, cel wniosku, sposób przekazania kopii danych oraz miejsce i datę sporządzenia dokumentu. Podpis własnoręczny jest niezbędny, a wniosek wysyłamy na adres korespondencyjny BIK: ul. Modzelewskiego 77A, 02-679 Warszawa, z dopiskiem „wniosek o kopię danych”. Telefonicznie wniosek nie może zostać złożony, infolinia służy wyłącznie informacjom o funkcjonowaniu BIK i jego ofercie.

Otrzymany raport to ustrukturyzowany dokument, który w przejrzysty sposób prezentuje historię kredytową wnioskodawcy. Zawiera informacje o zobowiązaniach przekazanych do BIK przez instytucje finansowe, w tym nazwę podmiotu, datę zaciągnięcia zobowiązania, jego podstawę prawną, pierwotną kwotę, pozostający do spłaty kapitał, ewentualne opóźnienia oraz zgodę na udostępnienie danych po wygaśnięciu zobowiązania. Dokument uwzględnia również dane powiązane z kontem w portalu BIK.

Jeżeli chcemy uzyskać pełniejszy obraz naszej sytuacji finansowej, możemy zamówić płatny raport BIK, który obejmuje dane z BIG InfoMonitor i pozwala prześledzić historię spłaty pożyczek oraz innych zobowiązań, takich jak rachunki za prąd, gaz czy telefon. Dane w raporcie są podzielone na sekcje ułatwiające ocenę sytuacji: wskaźnik BIK pokazuje bieżące problemy w regulowaniu należności, scoring BIK informuje o punktowej ocenie naszej wiarygodności i czynnikach, które ją kształtują, tabelaryczne podsumowanie spłacanych kredytów umożliwia szybką ocenę sytuacji, a osobno prezentowany postęp w spłacie i szczegółowa historia spłat pozwalają na dokładną analizę zobowiązań, w tym spłaconych już kredytów.

Raporty z BIG-ów (KRD, ERIF): Jak sprawdzić się raz na 6 miesięcy za darmo

Podobnie jak w przypadku BIK, również w BIG-ach możemy uzyskać dostęp do swoich danych – zarówno w Krajowym Rejestrze Długów, jak i w ERIF czy InfoMonitor. Raporty te pozwalają sprawdzić, czy w bazach widnieją nasze zobowiązania oraz kto i kiedy je zgłosił. Dla osób prywatnych i firm możliwość darmowego sprawdzenia danych występuje raz na sześć miesięcy, co pozwala monitorować swoją sytuację bez dodatkowych kosztów.

Aby uzyskać raport, należy zarejestrować konto na stronie danego BIG-u lub złożyć wniosek papierowy. Po zalogowaniu lub po otrzymaniu wniosku, otrzymujemy wgląd do raportu, który prezentuje informacje w przystępnej formie, pokazując m.in.: kto zgłosił nasze zobowiązanie, jaka była jego wartość, termin wymagalności, datę wpisu oraz aktualny status długu. W przypadku spłaconych zobowiązań raport odnotowuje termin usunięcia wpisu, zgodnie z przepisami prawa i regulaminami BIG-u.

Raport pozwala również sprawdzić Rejestr Zapytań – czyli listę podmiotów, które w ciągu ostatnich 12 miesięcy weryfikowały nasze dane. W ERIF dodatkowo możemy zamówić raport o dokumencie, by upewnić się, czy ktoś nie próbował posłużyć się naszym dowodem osobistym lub innym dokumentem tożsamości.

Dzięki tym raportom zyskujemy pełniejszy obraz swojej sytuacji w oczach wierzycieli i instytucji finansowych. Pozwala to reagować na nieaktualne lub błędne wpisy, planować spłatę zobowiązań oraz świadomie przygotować się do ubiegania się o kredyt lub leasing samochodu.

Interpretacja raportu

Otrzymany raport BIK lub z BIG-u to nie tylko sucha lista zobowiązań – to mapa naszej sytuacji finansowej. Warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych elementów:

• Status zobowiązania – ten wskaźnik pokazuje, czy dług jest aktualny, spłacony, przeterminowany lub przedawniony. To pierwsza wskazówka, jak instytucje finansowe postrzegają naszą rzetelność w regulowaniu należności.
• Opóźnienia w spłacie – algorytm i banki przyglądają się zarówno długości opóźnienia, jak i wysokości kwoty zaległości. Nawet niewielkie przeterminowanie może obniżyć scoring, ale regularne spłaty szybko odbudowują wiarygodność.
• Pozytywne wpisy – raport pokazuje również, że terminowo regulujemy zobowiązania. Takie dane wzmacniają nasz wizerunek rzetelnego klienta i poprawiają scoring, co ułatwia dostęp do kredytów czy leasingu.

Przypominamy, że od stycznia 2026 roku nowy model scoringowy BIK nie będzie brał pod uwagę zapytań kredytowych, które nie zakończyły się udzieleniem finansowania. To oznacza, że wcześniejsze obawy związane z dużą liczbą wniosków w krótkim czasie staną się przeszłością, a pozytywne i terminowe regulowanie zobowiązań nabierze jeszcze większego znaczenia.

Wpływ Historii na Finansowanie Samochodu: Kredyt vs. Leasing

Nasza historia finansowa odgrywa kluczową rolę przy finansowaniu samochodu, zarówno kredytem, jak i leasingiem. Dane zawarte w BIK, KRD czy ERIF pozwalają instytucjom ocenić naszą wiarygodność i rzetelność płatniczą, a tym samym decydują o warunkach finansowania.

Kredyt Samochodowy i Zdolność Kredytowa

Co ciekawe, banki oceniają nas głównie przez pryzmat BIK i analizują zarówno pozytywne, jak i negatywne wpisy – od terminowo spłacanych rat, po zaległości w kredytach czy kartach kredytowych. Skrupulatność banków nie jest przypadkowa – wynika wprost z przepisów Prawa bankowego, które nakładają na instytucje obowiązek rzetelnej oceny zdolności kredytowej klienta i ograniczania ryzyka finansowego. Banki muszą dokładnie weryfikować historię spłat, wysokość zobowiązań i ewentualne opóźnienia, bo każdy błąd w ocenie może mieć poważne konsekwencje finansowe i nadzorcze.

Firmy leasingowe działają nieco inaczej – same oceniają poziom ryzyka i decydują, które dane oraz które rejestry będą brane pod uwagę przy wydawaniu decyzji finansowej. W praktyce najczęściej sięgają po informacje zawarte w BIG-ach, takich jak KRD, ERIF czy BIG InfoMonitor, aby ograniczyć możliwość współpracy z dłużnikiem, która mogłaby okazać się problematyczna finansowo.

Reasumując, dla leasingu ważniejsza jest czarna lista długów, dla kredytu – pełna historia w BIK, zarówno pozytywna, jak i negatywna.

Co zrobić, gdy masz złą historię, ale potrzebujesz auta?

Słaba historia w BIK lub negatywne wpisy w BIG nie przekreślają automatycznie możliwości uzyskania finansowania. W takich sytuacjach warto rozważyć kilka alternatyw, które mogą umożliwić zakup samochodu mimo słabszej historii finansowej.

Jednym z takich rozwiązań są pożyczki pod zastaw – zabezpieczenie kredytu np. wartościowym przedmiotem lub nieruchomością zwiększa szanse na finansowanie, nawet przy niższym scoringu.

Inną opcją jest droższy leasing lub leasing z wyższym wkładem własnym. Niektóre firmy leasingowe są skłonne przyznać finansowanie mimo zaległości, ale wiąże się to z wyższymi opłatami lub koniecznością większego udziału własnego.

Równocześnie warto skupić się na poprawie historii finansowej przed zakupem. Terminowa spłata zaległych zobowiązań, monitorowanie raportów BIK i BIG oraz świadome planowanie kolejnego kredytu lub leasingu może znacząco zwiększyć nasze szanse na korzystniejsze warunki finansowania.

Podsumowanie: Zadbaj o finanse, zanim zadzwonisz do salonu

Reasumując, zanim złożysz wniosek o kredyt lub leasing, sprawdź swoje dane w BIK i BIG. Ureguluj zaległe płatności, monitoruj raporty i świadomie buduj swoją historię finansową – popraw scoring i oczyść rejestry dłużników. Dzięki tym krokom usprawnisz proces ubiegania się o finansowanie i zminimalizujesz ryzyko odmowy.