KONIEC "FURTKI" Z DAROWIZNĄ? POPULARNY SCHEMAT NA CELOWNIKU RZĄDU
Jeśli myślisz o darowiźnie auta po leasingu, działaj jeszcze w tym roku – inaczej sprzedaż po wykupie stanie się nieopłacalna.
Rząd zapowiedział zmiany w podatkach, które mają uszczelnić system i zamknąć popularny mechanizm przekazywania samochodów po leasingu w darowiźnie najbliższym członkom rodziny. Do tej pory rozwiązanie to pozwalało uniknąć wysokiego podatku dochodowego, a jednocześnie było w pełni legalne. Ministerstwo Finansów uważa jednak, że luka była zbyt szeroko wykorzystywana i chce od 2026 roku wprowadzić jej ograniczenie.
Jak to działało? Luksusowe auto bez podatku po 6 miesiącach
Dotychczas schemat działał następująco - przedsiębiorca wykupywał samochód po leasingu na majątek prywatny. Następnie przekazywał go w darowiźnie bliskiemu z tzw. zerowej grupy podatkowej (np. dziecku, małżonkowi). Obdarowany po upływie 6 miesięcy mógł sprzedać auto bez konieczności zapłaty PIT.
Dzięki temu nawet luksusowe samochody warte kilkaset tysięcy złotych można było legalnie sprzedać bez dodatkowego obciążenia podatkowego. Nic dziwnego, że mechanizm zyskał ogromną popularność wśród przedsiębiorców – dawał realne oszczędności i był całkowicie zgodny z obowiązującymi przepisami.
Co się zmieni? Nowa pułapka podatkowa od 2026 r.
Projekt ustawy (UD116) przewiduje wprowadzenie nowego art. 10 ust. 3a ustawy o PIT. Wynika z niego, że samochód otrzymany w darowiźnie od przedsiębiorcy będzie można sprzedać bez podatku dopiero po 3 latach od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.
Oznacza to aż pięciokrotne wydłużenie okresu – z 6 miesięcy do 36. Jeśli zdecydujemy się na sprzedaż wcześniej, uzyskany przychód zostanie w całości opodatkowany według skali podatkowej (12% lub 32%). Ministerstwo Finansów tłumaczy zmiany chęcią domknięcia luki, ale w praktyce uderzą one w leasingobiorców, którzy chcą elastycznie dysponować wykupionym samochodem.
Liczymy straty. ile zapłacisz, jeśli nie dostosujesz się do nowych przepisów?
Rozważmy przykład samochodu wartego 250 tys. zł, luksusowego SUV-a klasy premium, wykupionego z leasingu w 2026 roku i przekazanego rodzinie w darowiźnie. Zgodnie z nowymi przepisami, obdarowany będzie mógł sprzedać auto dopiero po 3 latach bez podatku PIT. Jeśli sprzeda pojazd wcześniej, będzie musiał zapłacić podatek od całego przychodu, ponieważ w przypadku darowizny nie można odliczyć kosztów nabycia.
- Przy stawce podatkowej 12% podatek wyniesie 30 tys. zł
- Przy stawce 32% podatek może sięgnąć aż 80 tys. zł
W praktyce oznacza to, że szybka sprzedaż auta klasy premium po wykupie z leasingu stanie się znacznie mniej opłacalna. Pięciokrotne wydłużenie okresu neutralności podatkowej (z 6 miesięcy do 3 lat) sprawia, że darowizna i sprzedaż, które wcześniej dawały realne oszczędności, teraz mogą generować poważne obciążenia fiskalne.
Dodatkowo, należy uwzględnić wpływ zmiany przepisów na wartość rynkową pojazdu. Wydłużenie okresu, po którym można sprzedać darowane auto bez podatku, z 6 miesięcy do 3 lat, oznacza, że pojazd może być starszy o dodatkowe 3 roku w momencie sprzedaży. Zgodnie z danymi, samochody tracą na wartości w pierwszych latach użytkowania, a po 3 latach ich wartość może spaść o 30-50% w zależności od marki i modelu. W przypadku aut takich jak Skoda Fabia wartość może spaść o 40%, podczas gdy w przypadku luksusowych pojazdów takich jak Audi A6 spadek może wynieść nawet 50%. Oznacza to, że po upływie 6 lat pojazd może być wart jeszcze mniej, co dodatkowo obniża rentowność sprzedaży.
Czy zmiany dotyczą umów zawartych w 2025 r.? Przepisy przejściowe
Projekt przewiduje, że nowe regulacje obejmą wyłącznie pojazdy wykupione lub darowane po 31 grudnia 2025 r. To oznacza, że samochody nabyte i przekazane rodzinie jeszcze w 2025 roku będą rozliczane na starych zasadach – czyli sprzedaż po 6 miesiącach nadal będzie neutralna podatkowo.
Dla przedsiębiorców, którym kończą się umowy leasingowe, to kluczowa informacja. Mają jeszcze czas, by skorzystać z obecnych, korzystniejszych rozwiązań.
Praktyczny poradnik: Jak uciec przed nową regulacją?
Zmiany, które wejdą w życie od 1 stycznia 2026 r., wymagają od nas przemyślenia strategii wykupu i sprzedaży samochodów poleasingowych. Aby nie narazić się na wysokie podatki i utratę wartości auta, możemy zastosować kilka praktycznych rozwiązań.
Opcja 1: Przyspiesz wykup i darowiznę
Jeżeli nasza umowa leasingowa dobiega końca w 2025 roku, warto rozważyć wykup auta i przekazanie go rodzinie jeszcze w tym roku. Dzięki temu skorzystamy z dotychczasowych zasad – sprzedaż auta po 6 miesiącach od darowizny pozostanie neutralna podatkowo. To prosty sposób, aby uzyskać korzyści optymalizacyjne przed wejściem nowych przepisów.
Opcja 2: Długoterminowe planowanie
Jeżeli wykup przypada na 2026 rok lub później, musimy pogodzić się z nowymi zasadami. Sprzedaż darowanego auta będzie możliwa bez podatku dopiero po 3 latach od darowizny. W takim przypadku warto dokładnie zaplanować moment sprzedaży, aby uniknąć wysokich obciążeń PIT i minimalizować straty związane ze spadkiem wartości pojazdu.
Opcja 3: Rozważ inne formy finansowania
Nowe przepisy mogą sprawić, że leasing straci część swojej przewagi podatkowej nad kredytem lub zakupem za gotówkę. Jeśli więc planujemy zakup firmowego auta, warto porównać różne modele finansowania. Czasem bardziej opłacalna okaże się wcześniejsza amortyzacja kredytu lub zakup auta „na własność”, niż ryzyko wysokich podatków i ograniczonej elastyczności w sprzedaży pojazdu.
Co na to branża? Opinie ekspertów i doradców podatkowych
Zdaniem ekspertów, nowe przepisy budzą poważne zastrzeżenia. Piotr Juszczyk, główny doradca podatkowy InFakt, zauważa: „Dzieci czy inni bliscy będą niejako 'przywiązani' do tego samochodu, bo sprzedaż po trzech latach będzie zwyczajnie nieopłacalna. A przecież obecny mechanizm wcale nie był patologią, tylko w pełni zgodnym z prawem rozwiązaniem.”
Także Jacek Matarewicz, adwokat i doradca podatkowy, partner zarządzający w kancelarii Zimny Matarewicz, nie pozostawia na rządowym projekcie suchej nitki: „To bardzo zła zmiana z kilku powodów. Po pierwsze, to kolejny cios w branżę motoryzacyjną, bo poprzez przepisy podatkowe zniechęca się do nabywania nowych pojazdów. Po drugie, ustawodawca konsekwentnie narusza zasadę praw nabytych i interesów w toku, tak jak wcześniej w ramach Polskiego Ładu. Po trzecie, przepisy przejściowe w ogóle nie chronią umów leasingu zawartych przed 1 stycznia 2026 r., co narusza zasadę przyzwoitej legislacji. Po czwarte, można się obawiać, że ulgi podatkowe wkrótce zostaną potraktowane jako 'optymalizacja' i również zlikwidowane.”
Jak widać, opinie ekspertów są jednoznaczne – proponowana nowelizacja nie tylko ogranicza elastyczność podatkową, ale też podważa zaufanie do państwa.
Szybka decyzja to oszczędności, zwlekanie to podatek
Od 2026 roku sprzedaż auta otrzymanego w darowiźnie po leasingu bez podatku będzie możliwa dopiero po 3 latach, a nie po 6 miesiącach. Nowe przepisy obejmą wyłącznie pojazdy wykupione po 31 grudnia 2025 r. Dla wielu przedsiębiorców oznacza to konieczność podjęcia decyzji jeszcze w drugiej połowie 2025 roku.
Dodatkowo warto pamiętać, że wydłużenie okresu sprzedaży może znacząco wpłynąć na utrzymanie wartości rynkowej auta, zwłaszcza w przypadku drogich pojazdów klasy premium. Planowanie wykupu i darowizny staje się więc nie tylko kwestią podatkową, ale też strategiczną decyzją finansową dla całej rodziny. Szybka reakcja pozwala maksymalizować oszczędności i uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek przy sprzedaży w przyszłości.
Wniosek jest prosty - kto zadziała szybko, ten zaoszczędzi. Kto poczeka – zapłaci podatek lub straci na wartości auta.