Automat "przymula" - co robić?

Co się dzieje?

Objawy niewłaściwej pracy automatu, spowodowane nieodpowiednią jakością, bądź ilością oleju przekładniowego, są dość charakterystyczne. Jednym z najczęściej występujących, jest niestabilna praca przekładni. W szczególności chodzi tu opóźnione momenty kolejnych zmian przełożeń. Kierujący może wtedy odnieść wrażenie, iż automat pracuje ospale wybierając z ociąganiem poszczególne biegi. Podczas dłuższej eksploatacji problemy te narastają, do momentu, kiedy punkty zmiany przełożeń zaczynają się nie zgadzać. Na domiar złego towarzyszy im charakterystyczne (zazwyczaj lekkie) szarpnięcie, po którym następuje wyczuwalne wbicie kolejnego biegu.

Sprawdź, zanim wymienisz

Postępujące „starzenie” się oleju przekładniowego, następuje w podobny sposób, jak w przypadku oleju silnikowego. Po określonych przebiegach (rzędu 40-50 tys. km, ale mogą być i wyższe) spada jego lepkość, co w konsekwencji skutkuje znacznym obniżeniem jakości smarowania, a podczas przedłużającej się eksploatacji, również brakiem możliwości tworzenia się filmu ochronnego na metalowych elementach. Ponadto zużyty olej wykazuje tendencję do spieniania, w całym układzie zaś pojawia się osad. Przed wymianą oleju przekładniowego, warto jednak skontrolować jego poziom. Czasami bowiem nieprawidłowa praca automatycznej wynika nie tyle ze zużycia oleju, a jego zbyt małej ilości. Jeśli poziom oleju w automacie jest zbyt niski, wtedy należy go uzupełnić do wymaganego poziomu. Pomiaru stanu dokonuje się przy włączonym silniku i osiągnięciu optymalnej temperatury pracy. Pamiętajmy, iż wartość tej ostatniej może być inna u różnych producentów.

Statycznie?

Kiedy uzupełniliśmy poziom oleju w automacie, a niepokojące objawy związane z jej pracą nie ustępują, wtedy powinno się wymienić cały olej w przekładni. Można zrobić to na dwa sposoby. Pierwszy z nich, który nie jest już praktycznie stosowany, stanowi wymiana statyczna. Na czym ona polega? Po odkręceniu korka lub korków spustowych oraz zdjęciu filtra, następuje swobodny wyciek oleju. Ale uwaga! Przy takiej procedurze jego wymiany, możemy liczyć jedynie na spuszczenie od 40 do 60 proc. całego oleju w skrzyni. Wlanie nowego oleju spowoduje zatem jego zmieszanie ze starym, a w konsekwencji zaś praktycznie natychmiastowe pogorszenie właściwości smarnych.

Nie, lepiej dynamicznie!

Obecnie warsztaty stosują znacznie bardziej skuteczną metodę wymiany oleju z automatycznych skrzyń biegów, określaną mianem dynamicznej. Jest ona stosowana jako swoiste przedłużenie metody statycznej. Po częściowym spuszczeniu oleju, odkręca się przewód powrotu oleju z chłodnicy olejowej w kierunku skrzyni biegów, a następnie montuje specjalną przystawkę z kranikiem. Ten ostatni umożliwia regulację ilości wypływającego oleju. Z kolei do wlewu oleju montuje się urządzenie, które również posiada kranik. Jego zadaniem jest dozowanie takiej ilości oleju, jaka wypływa z przewodu powrotu oleju z chłodnicy olejowej. Napełniając urządzenie olejem, pracownik warsztatu uruchamia silnik samochodu, a następnie powoli przesuwa dźwignię zmiany biegów we wszystkie jej położenia. Czynność ta jest powtarzana do momentu wypływu czystego oleju z przewodu chłodnicy.

Z końcową kontrolą

W momencie zauważenia wypływu czystego oleju, należy wyłączyć silnik. Kolejną czynność stanowi ponowne podłączenie przewodu powrotnego z chłodnicy olejowej do skrzyni biegów oraz odłączenie urządzenia napełniającego. Po wykonaniu tych czynności silnik zostaje ponownie uruchomiony, w celu przeprowadzenia kontroli poziomu oleju. Gdy jest on zbyt niski, wtedy musimy dolać go do właściwego poziomu. A ile wynosi ten ostatni? Dla wielu użytkowników automatów, odpowiedź na to pytanie może być zaskoczeniem. Przy dynamicznej wymianie oleju połączonej z płukaniem skrzyni, konwertora i chłodnicy, ilość użytego oleju powinna równać się ilości pełnego stanu przewidzianego dla danego typu skrzyni, plus ... dodatkowo około 20 proc.