DSG, czyli dwa w jednym

Co jest lepsze od jednej skrzyni złota? Oczywiście dwie skrzynie! Ta stara piracka maksyma sprawdza się, zdaniem konstruktorów, również w przypadku nowoczesnych przekładni określanych symbolem DSG (z ang. Direct Shift Gearbox - przekładnia z biegami zmienianymi bezpośrednio), montowanych m.in. w samochodach spod znaku Volkswagena, Audi, Seata i Skody, choć zamiast drogocennego kruszcu znajdziemy w ich wnętrzu skomplikowany mechanizm.

Jak to działa?

W największym skrócie, przekładnia DSG to dwie skrzynie mechaniczne zespolone w jednej obudowie, z których każda posiada swoje własne i niezależne sprzęgło. Pierwsza ze skrzyń odpowiada za obsługę przełożeń nieparzystych oraz wstecznego, druga zaś parzystych (zazwyczaj w układzie 3+1+3). Zasada działania przekładni DSG polega na płynnej zmianie poszczególnych biegów: kiedy załączony jest jeden z nich, drugi oczekuje już na swoje uaktywnienie. Innymi słowy, po osiągnięciu właściwego momentu do zmiany biegu, następuje przełączenie się sprzęgieł (jedno odłącza się, a drugie załącza w czasie ok. 0,2 s) i automatyczne wejście na bieg wyższy. Całością zawiaduje oczywiście komputer pokładowy, który uruchamia siłowniki hydrauliczne poszczególnych sprzęgieł.

Automatycznie lub ręcznie

Zewnętrznie dźwignia zmiany biegów przekładni DSG jest podobna do stosowanych w skrzyniach automatycznych. W samochodach wyposażonych w przekładnię z biegami zmienianymi bezpośrednio, kierujący ma jednak wybór pomiędzy obsługą automatyczną (tryb normalny i sportowy) lub manualną (tryb sekwencyjny). W opinii konstruktorów, przekładnie DSG są szczególnie przydatne podczas jazdy w mieście: rozwiązania w nich zastosowane zapobiegają m.in. przeciążeniom w układzie przeniesienia napędu, co w konsekwencji przekłada się na wydłużenie czasu eksploatacji poszczególnych podzespołów oraz zmniejszenie zużycia paliwa.

Co się psuje?

Jak wszystkie skomplikowane konstrukcje mechaniczne, również przekładnie DSG ulegają różnego rodzaju uszkodzeniom. W niektórych przypadkach awaria dotyka koła dwumasowe, objawiając usterkę metalicznymi zgrzytami. Czasami uszkodzeniu ulega również czujnik temperatury: jego niewłaściwe funkcjonowanie może skutkować np. rozłączaniem napędu na pozycję N (czyli neutralną), z jednoczesnym przechodzeniem w tryb awaryjny. Jak podkreślają fachowcy, bezawaryjna praca przekładni DSG wymaga skrupulatnego przestrzegania terminów wymian oleju oraz filtra – należy je wykonywać, w zależności od zaleceń producenta, co ok. 60 tys. km przebiegu.

Gdzie się montuje?

Po raz pierwszy znaną obecnie skrzynię DSG zamontowano w Volkswagenie Golfie R32 w 2003 roku, choć rozwiązanie to było już testowane przez Porsche już od lat 70. ubiegłego stulecia (w latach 80. dwusprzęgłowa skrzynia biegów znalazła się w modelu 962). Początkowo przekładnie z biegami zmienianymi bezpośrednio były stosowane wyłącznie w samochodach luksusowych (np. Bugatti Veyron, czy Audi TT), obecnie skrzynie DSG – oczywiście montowane opcjonalnie – można już spotkać w popularnych autach (w większości z silnikami wysokoprężnymi), m.in. w Skodzie Fabii.