Ile kosztuje zaniedbanie?

Wszystko to ma wpływ na stopniowe niszczenie pojazdu. Jest to proces nieunikniony, niemniej sami możemy go oddalić w czasie. Jak? Po prostu – wykonując regularny serwis auta. Dzięki niemu dłużej będziemy cieszyć się sprawnym samochodem, a w czasie jazdy niejednokrotnie unikniemy awarii.

Gdy kupiliśmy nowe auto u dilera, to w okresie gwarancyjnym musimy regularnie serwisować pojazd. Koszty serwisu w ASO są oczywiście zależne od marki i modelu samochodu, a także zakresu robót, i mogą się wahać w przedziale kilkaset – kilka tysięcy złotych. Po kilku latach jednak gwarancja wygasa i co dalej? Czy wszyscy kierowcy nadal regularnie serwisują auto?

Niestety, bardzo częstym błędem, który popełniają, jest bagatelizowanie regularnego przeglądu i wymiany zużywających się części. Oczywiście takie postępowanie może nie od razu spowoduje poważną awarię, ale w miarę upływu czasu będzie ona coraz bardziej prawdopodobna i kosztowniejsza w naprawie.

Regularny serwis auta to jednak pewien wydatek dla nas, jako właścicieli. Nowy olej, filtry, czy pasek rozrządu to najczęściej wydatki od kilkudziesięciu do kilkuset złotych za poszczególną część. Niektórzy mogą się zatem zastanawiać, czy to konieczne. Przecież auto „chodzi”, to po co coś wymieniać? Są tacy, którzy powiedzą: „W tym miesiącu mam inne wydatki, przecież nic się nie dzieje, auto może poczekać”. I czeka... Czasem jeszcze kilka miesięcy, bo w międzyczasie były znowu inne „ważniejsze sprawy”.

Ostatecznie kończy się na tym, że w końcu zbyt długa eksploatacja będzie się wiązała z dużo wyższymi kosztami naprawy. Zużyta całkowicie część doprowadzi do poważnej awarii, unieruchamiając auto.

A teraz więcej konkretów. Podajmy kilka dość znaczących przykładów, do jak sporych wydatków mogą prowadzić zaniedbania.

Rozrząd

Jednym z najpoważniejszych zaniedbań w samochodach wyposażonych w tzw. silnik kolizyjny, jest zapominanie o rozrządzie, który ma określoną wytrzymałość, przez co konieczne są cykliczne przeglądy i wymiany. Zlekceważenie tego zabiegu może doprowadzić do sporego wydatku.

Większość jeżdżących obecnie samochodów wyposażona jest w paski rozrządu, które najbezpieczniej powinniśmy wymieniać co około 60-100 tys. km, a jeśli samochód jest mało użytkowany, co 5-6 lat. Jest to maksymalny czas użytkowania rozrządu, podawany przez większość producentów.

Gdy kupujemy używany samochód, zaraz po zakupie wymieńmy pasek rozrządu wraz z całym osprzętem, choćby sprzedawca żarliwie przekonywał nas, że auto jest w 100% sprawne. Lepiej wymienić i „dmuchać na zimne”.

Wraz z wymianą paska wymieniamy też rolki prowadzące, uszczelniacze wałków rozrządu i wału korbowego, rolkę napinającą i pompę wody. Wszystkie te elementy ze sobą współpracują i też, tak samo jak paska, ich żywotność jest ograniczona.

W najbardziej klasycznym „benzynowcu” wymiana tych elementów nie powinna nas kosztować więcej niż 600-900 zł. W bardziej skomplikowanych konstrukcjach silnikowych koszty mogą sięgać np. około 1000-2000 zł.

Dlaczego serwisowanie rozrządu jest tak ważne? Jego celem jest uniknięcie zerwania paska. Ten zwykle nie daje wcześniej żadnych sygnałów, po prostu – zrywa się bez ostrzeżenia. A wtedy unieruchamia nam samochód.

Zerwanie paska rozrządu, a także sytuacja gdy ten przeskoczy o kilka zębów, oznacza poważną awarię silnika. Zadaniem rozrządu jest bowiem zsynchronizowanie pracy zaworów z tłokami. W przypadku przerwania paska, dojdzie do ich kolizji i silnik nadaje się tylko do remontu lub całkowitej wymiany. Połamanie wałków rozrządu, pogięcie części zaworów, zniszczenie głowicy, a nawet bloku silnika – to przykłady uszkodzeń, które mogą wystąpić po zerwaniu paska rozrządu. Koszty remontu silnika to już kwoty zaczynające się od kilku tysięcy złotych, a sięgające nawet kilkudziesięciu... Często mechanicy sami odradzają remont. Gdy uszkodzenia są bardzo rozległe, lepszym i tańszym wyjściem jest zakup używanego silnika i przełożenie go do naszego auta. To jednak też nie tania „zabawa” - ceny są uzależnione od konkretnej jednostki, jej pojemności, stanu, przebiegu, rocznika. Możemy zapłacić kilka tysięcy za silnik, ale do tego należy też doliczyć koszty przełożenia, a te zależą już od konkretnego warsztatu.

Część samochodów posiada łańcuchowy rozrząd, który też nie jest wieczny, zwłaszcza w nowszych autach. Zerwanie łańcucha co prawda zdarza się znacznie rzadziej niż paska, ale nie jest zupełnie niemożliwe. W przypadku łańcuchowego rozrządu trzeba mieć jednak na uwadze fakt, że zużywają się takie elementy jak: napinacz (sprężynowy lub hydrauliczny), ślizgi podtrzymujące łańcuch, moduły zmiennych faz wałka (wałków) rozrządu. Sam wyeksploatowany łańcuch z kolei naciąga się, przez co w wyniku naszych totalnych zaniedbań może trzeć o obudowę silnika i w rzadkich przypadkach nawet przetrzeć ją na wylot. To jednak nie wszystko – zużyty (naciągnięty) łańcuch może przeskoczyć o kilka ząbków, doprowadzając tym samym do kolizji tłoków z zaworami. Uszkodzenia będą podobne jak w przypadku zerwania paska / łańcucha rozrządu.

W przypadku łańcucha producenci rzadko podają przebieg, po którym należy go wymienić. Wszystko zależy bowiem od tego, jak auto jest eksploatowane. Trzeba natomiast regularnie kontrolować stan rozrządu – stopień rozciągnięcia łańcucha, wzajemne położenie znaków nastawczych, stopień wypracowania ślizgów i napinacza. Jeśli okaże się, że rozrząd jest zużyty, zaleca się wymianę całego zestawu rozrządu, wraz z napinaczem olejowym, listwami prowadzącymi i napinającymi oraz tzw. małym kołem na wale korbowym. Tutaj koszty będą znacznie wyższe niż w przypadku wymiany paska – mogą wynieść do kilku tysięcy złotych, w zależności od silnika, marki i modelu auta, a także serwisu, któremu wymianę zlecimy. To i tak dużo niższy koszt niż wymiana uszkodzonego silnika...

Warto też pamiętać, że w odróżnieniu od paska, rozrząd łańcuchowy często „sam informuje” - głównie metalicznymi dźwiękami dobiegającymi spod maski – o swoim zużyciu.

Turbosprężarka

Zaniedbania serwisowe, jak i nieumiejętna jazda mogą znacznie skrócić żywotność turbosprężarki. Dbanie o nią to z kolei regularne wymiany oleju oraz filtrów (powietrza i oleju), a także odpowiednia eksploatacja.

Przede wszystkim trzeba pamiętać, że turbo potrzebuje stałego dopływu oleju, zatem systematycznie musimy sprawdzać jego poziom i w razie ubytków, dolewać. Zbyt niski poziom oleju spowoduje, że poszczególne elementy turbiny będą pracować „na sucho” i ulegną zniszczeniu.

Poza tym wlewany olej musi być wysokiej jakości, zalecany przez producenta. Nie możemy też dopuścić, by olej się zużył lub zestarzał, ponieważ wówczas straci swoje właściwości smarne, chłodzące i czyszczące. Znajdujące się w nim zanieczyszczenia również mogą uszkodzić turbinę. Najlepiej wymieniać olej według zaleceń producenta - zwykle po przejechaniu około 10-15 tys. km lub po roku (jeśli jeździmy niewiele). Oczywiście wraz z olejem wymieniamy filtr oleju. Cena takiego serwisu będzie zależała od tego, ile litrów oleju wejdzie do silnika oraz jakiej firmy produkt kupimy. Jeśli silnik potrzebuje około 5 litrów, to wymiana oleju nie powinna nas kosztować więcej niż 150-200 zł. Do tego filtr oleju – kilkadziesiąt złotych.

Dla „przedłużenia życia” turbosprężarki ważna jest też regularna wymiana filtra powietrza (około kilkadziesiąt złotych), który zabezpiecza silnik przed dostaniem się do niego zanieczyszczeń z zewnątrz. Gdy filtr jest brudny, nie spełnia swojej funkcji, zatem do układu dolotowego może się przedostać chociażby piasek z jezdni, który może uszkodzić wirnik kompresora turbosprężarki.

Jeśli natomiast chodzi o eksploatację silnika, wyposażonego w turbo, to musimy pamiętać, by po pierwsze – nie gazować na zimnym silniku (najczęściej nie przekraczać 2-3 tys. obr./min. w zależności od typu silnika); z kolei po ostrej jeździe trzeba dać turbinie czas się schłodzić i nie wyłączać od razu silnika. Inaczej nastąpi zwęglenie oleju i powstanie koks, który zalepi łożyska turbosprężarki.

Gdy dojdzie do zużycia, bądź uszkodzenia turbiny, konieczna jest jej wymiana lub – jeśli to możliwe – regeneracja. Tu już mowa o „grubych” tysiącach złotych.

Właściwy poziom oleju w silniku

Skoro wspomnieliśmy już o oleju silnikowym, koniecznie trzeba dodać, dlaczego jego prawidłowy poziom jest tak ważny dla pracy silnika. Wszelkie ubytki regularnie uzupełniajmy – koszt litrowej butelki oleju silnikowego waha się w granicach 20-60 zł (cena uzależniona jest od rodzaju oleju, jak i od producenta).

Jeśli bowiem środka smarnego jest mało, uszkodzeniu mogą ulec panewki, poszczególne elementy układu korbowo-tłokowego, czy wspomniana już turbosprężarka. Brak oleju może spowodować zatarcie silnika, a to właściwie najpoważniejsza awaria jednostki napędowej. Zatarcie silnika to praktycznie jego koniec. Najczęściej nie ma sensu go naprawiać, najlepiej wymienić na inną jednostkę. Koszt, jak pisaliśmy wyżej, to kilka tysięcy złotych.

Klimatyzacja

Klimatyzacja w samochodzie to dzisiaj praktycznie standard wyposażenia. Służy nie tylko do ochłodzenia powietrza w kokpicie w upalne dni, ale również do osuszenia i ogrzania wnętrza. Cyklicznie i prawidłowo serwisowana klimatyzacja oczyści z zanieczyszczeń powietrze wewnątrz i zmniejszy jego wilgotność. Dzięki temu komfort podróżowania będzie znacznie większy. Zaniedbana klimatyzacja to z kolei nie tylko nieprzyjemny zapach wewnątrz pojazdu, wilgoć i zaparowane szyby, ale także możliwość rozwoju alergii i chorób układu oddechowego.

Jak w takim razie o nią dbać? Kompletny serwis klimatyzacji obejmuje: odgrzybianie, odessanie starego czynnika i oleju, sprawdzeniu szczelności układu, dobicie nowego oleju, uzupełnienie czynnika chłodzącego oraz napełnienie układu płynem UV, którego zadaniem jest znalezienie ewentualnych nieszczelności. Koszt to około 200-300 zł.

Do tego dochodzi konieczność corocznej wymiany filtra kabinowego - w zaniedbanym (brudnym i wilgotnym) filtrze bardzo szybko rozwijają się różnego rodzaju grzyby, szkodliwe dla zdrowia. Cena, to w zależności od marki i modelu auta, 40-150 zł.

Ważne jest też, by regularnie, przynajmniej raz na tydzień, używać „klimy” po to, by kompresor miał zapewnione smarowanie i jak najdłużej był sprawny.

Każde zaniedbanie serwisowania klimatyzacji będzie wiązało się później z dużymi kosztami naprawy. Awaria kompresora (spowodowana np. brakiem oleju smarującego kompresor) może nas kosztować około 1500-2000 zł, a czasem nawet dużo więcej. Wymiana nieszczelnych przewodów i osuszacza, uzupełnienie znacznych ubytków czynnika chłodniczego i oleju to minimum 1500 zł. Jeśli dojdzie do uszkodzenia chłodnicy to musimy się liczyć z kosztem od około 300 zł do nawet 2000 zł.

Konserwacja podwozia

Zabezpieczenie antykorozyjne podwozia to wydatek rzędu 500-1500 zł. Niemniej przez kilka kolejnych lat, dzięki temu zabiegowi dolna część samochodu jest bardziej odporna na niesprzyjające, zwłaszcza zimą, warunki (tj. wilgoć, sól drogowa na jezdni).

W porównaniu z kosztem konserwacji, ceny za naprawę elementów podwozia będą jednak znacznie wyższe. Wieloletnie zaniedbania prowadzą do korozji poszczególnych elementów – w pierwszej kolejności tych odrapanych lub obitych. Rdza pojawia się między innymi na amortyzatorach, sprężynach zawieszenia, mocowaniach wahaczy, stopniowo zaczynają gnić progi...

Walka z korozją, która już zaatakowała auto, polega na wymianie „zarażonych” części. Jeśli przykładowo musimy wymienić zardzewiałe tylne amortyzatory to koszty mogą wynieść nawet około 1000 zł. Kwota już sięgnęła ceny za konserwację podwozia, a to dopiero jeden z elementów. Zwykle jednak na jednym się nie kończy... Jeśli zardzewiały amortyzatory to na elementach obok również mogła pojawić się już rdza. Naprawa skorodowanego podwozia może zatem sięgnąć kilku – kilkunastu tysięcy złotych.