Jaśnie oświecony ...samochód

Konwencjonalne – wolframowe ...

Najstarszym typem lamp stosowanych w samochodach są tzw. lampy żarowe. Ich nazwa bierze się ze źródła światła, które stanowi rozżarzony drut wolframowy umieszczony w szklanej bańce wypełnionej gazem obojętnym. A zatem zasada działania lamp żarowych jest identyczna, jak w typowych domowych żarówkach. Mimo swojej prostej budowy, lampy te nie są już obecnie stosowane w światłach drogowych, czy mijania (można je spotkać jako lampy dwuwłóknowe typu R2 o mocy 45/40 W, w starszych pojazdach). Jednym z istotnych powodów jest niekorzystne zjawisko czernienia, czyli osadzania się par wolframu na szklanej bańce od wewnątrz. Powoduje to znaczne ograniczenie żywotności lamp żarowych. Wadę stanowi również strata energii, która jest przetwarzana na ciepło zamiast na światło. Lampy żarowe wciąż jednak pozostają na wyposażeniu większości samochodów – znajdziemy je m.in. w światłach postojowych i stopu.

... i wolframowe – zmodyfikowane

Obecnie najpowszechniej stosowanym źródłem światła w przednich reflektorach samochodowych, są tzw. lampy halogenowe. W stosunku do swoich poprzedniczek, charakteryzują się one znacznie większą trwałością oraz korzystniejszą barwą światła. Nie wszyscy jednak wiedzą, iż żarówki halogenowe są w istocie ... zmodyfikowanymi lampami żarowymi Wnętrze bańki takiej żarówki jest wypełnione gazem zawierającym związki jodu i bromu (tzw. związki halogenowe). Mieszanina ta zapobiega osadzaniu się wolframu na bańce, czyli czernieniu szkła, jak było to w przypadku lamp żarowych. Zamiast tego, pary wolframu osiadają ponownie na żarniku, znacząco zwiększając trwałość żarówki. Dzięki temu swoistemu procesowi „samoregeneracji”, żarówki halogenowe świecą z prawie niezmienną wydajnością przez cały okres eksploatacji. Najczęściej spotykane są żarówki halogenowe typu H4 oraz H7. Żarówki H4 są dwuświatłowe: posiadają dwa włókna niezbędne do użytkowania w systemie świateł mijania i drogowych. Stosuje się w nich ponadto przesłonę, kierującą strumień światła w dół i w prawo. Dzięki temu rozwiązaniu zapewniona jest wymagana przepisami granica światła i cienia oraz asymetryczność wiązki światła w celu oświetlenia pobocza drogi. Z kolei drugi rodzaj żarówek halogenowych, oznaczanych symbolem H7, jest jednoświatłowy. Stosuje się go w tzw. reflektorach całopowierzchniowych, montowanych w nowoczesnych samochodach.

Łuk elektryczny, czyli ksenony

Najlepszymi parametrami świetlnymi charakteryzuje się trzeci rodzaj lamp montowanych coraz częściej w samochodach, określany mianem wyładowczych. W żarówkach tych został wyeliminowany żarnik, stanowiący podstawę konstrukcji lamp żarowych i halogenowych. Źródło światła stanowi tu łuk elektryczny, który powstaje pomiędzy dwoma elektrodami. Pobudza on do świecenia gazy szlachetne, takie jak argon i ksenon (stąd potoczna nazwa tego typu oświetlenia), umieszczone w bańce żarówki. Poza nimi znajdziemy tu również sole metali, m.in. rtęć, skand i sód. Należy pamiętać, iż napięcie na elektrodach, które jest w stanie wywołać przeskok łuku wynosi od 10 do 24 kV, zaś chwilowy pobór mocy ma wartość około 100 W. Z kolei do podtrzymania łuku o długości 4-5 mm, wymagane jest już znacznie niższe napięcie, rzędu 80 -100 V. Obecnie w sprzedaży znajdują się dwa podstawowe typy lamp wyładowczych. Pierwszy z nich, określany symbolem D2S, przeznaczony jest do tzw. reflektorów projektorowych. Natomiast drugi – D2R, znajduje zastosowanie w reflektorach odbłyśnikowych i całopowierzchniowych.