Przepływomierz - co to takiego?
W coraz większej liczbie modeli samochodów, można spotkać specjalne urządzenia nazywane przepływomierzami. Są to specjalistyczne mierniki masy powietrza zasysanego do cylindrów silników, kontrolujące na bieżąco jego natężenie. Niestety pomimo niewątpliwych zalet, w tym m.in. możliwości doboru optymalnej dawki paliwa wtryskiwanego do komory spalania silnika, przepływomierze nie są pozbawione wad. Czujniki te wykazują bowiem wielką wrażliwość na drgania, wynikające np. z nieprawidłowej pracy jednostki napędowej. Ponadto styki przepływomierzy są podatne na atakującą je korozję.
Gdzie montowane i jak działają?
Przepływomierze, a określając bardziej fachowo mierniki (czujniki) masy zasysanego powietrza przez silnik, montuje się pomiędzy przepustnicą a filtrem powietrza. Budowa tych urządzeń jest stosunkowo prosta, bowiem ich zasadniczym elementem jest podgrzany elektrycznie drut lub płytka przewodząca. W zależności od stopnia intensywności przepływu zasysanego powietrza oraz jego temperatury, zmienia się oporność (tzw. rezystancja) tych elementów. Zmiany te są rejestrowane, a następnie przetwarzane na sygnał cyfrowy. Ten ostatni jest odpowiedzialny za następowanie ściśle określonych wtrysków paliwa, w trakcie każdego z cyklów pracy silnika. Gdzie montowane są przepływomierze? Przede wszystkim można je spotkać w autach, których silniki spełniają normę Euro 4. Mogą to być zarówno jednostki zasilane benzyną, olejem napędowym, a także silniki współpracujące z instalacjami gazowymi LPG.
Jaki wybrać, gdy się zepsuje?
Jak już wspomnieliśmy, przepływomierze są usterkowymi urządzeniami. Może zatem zdarzyć się, iż miernik masy powietrza zasysanego przez silnik trzeba będzie wymienić. Fachowcy doradzają wybór wyłącznie markowych przepływomierzy. Dlaczego? Odpowiedź jest prosta. Te ostatnie są bowiem fabrycznie dopasowane do określonej charakterystyki silnika, w danym modelu samochodu. Jest to szczególnie istotne dla ich prawidłowej pracy: niewłaściwie skalibrowane (a tak ma się rzecz np. z dostępnymi na rynku przepływomierzami produkcji chińskiej), nie będą po prostu spełniały swojej roli. Mało tego, użycie takiego przepływomierza przełoży się na nieprawidłową pracę wtryskiwaczy paliwa, a w konsekwencji na odczuwalne przez kierującego problemy z silnikiem samochodu. W wielu przypadkach jednak bardzo trudno właściwie zdiagnozować przyczyny nieprawidłowego funkcjonowania jednostki napędowej. Okazuje się bowiem, iż często winę ponoszą nie przepływomierze, a inne urządzenia.
Diagnoza (nieco) łatwiejsza
Zdaniem warsztatowców nieprawidłową pracę (czytaj: uszkodzenie) przepływomierza, stosunkowo najłatwiej rozpoznać w samochodzie z silnikiem benzynowym. Zazwyczaj testu sprawności mierników powietrza zasysanego przez silnik, dokonuje się podczas jazdy z podpiętym komputerem diagnostycznym. Tę ostatnią przeprowadza się z różnymi prędkościami i w różnych warunkach drogowych, m.in. w terenie zabudowanym i poza nim. Za pomocą komputera diagnostycznego możliwe jest odczytanie pomiarów przekazywanych przez czujnik masy zasysanego powietrza, w różnych warunkach obciążenia silnika. Ale uwaga! Nieprawidłowa praca silnika objawiająca się np. spadkiem jego dynamiki, nie musi wynikać z działania przepływomierza. Mogą być za nią odpowiedzialne np. uszkodzenia pompy paliwowej, świec zapłonowych, jak również stosowanie niewłaściwych (lub zatkanych) filtrów powietrza lub nieodpowiedniej jakości paliwa.
Przepływomierz, a może zawór EGR?
Jeszcze trudniejsze zadanie będą mieli pracownicy warsztatu diagnozujący pracę przepływomierzy w dieslach. Pomimo tego, iż uszkodzenia tych urządzeń są bardziej odczuwalne w silnikach wysokoprężnych, to jednak znacznie trudniej stwierdzić z całą stanowczością, iż winę za postępującą utratę mocy diesla ponosi z całą pewnością przepływomierz. Chodzi o to, iż podobne objawy może powodować np. zablokowany zawór EGR. Okazuje się, że powodów nierównej pracy diesla można również szukać w uszkodzonych (nieszczelnych) wtryskiwaczach. Objawy może też potęgować niedrożny filtr sadzowy, fachowo określany filtrem cząstek stałych. Bardzo często, odnosi się to jednak do samochodów z turbodoładowaniem, winowajcą jest również sprężarka.