Wyssać, czy zlać?

Wymiana oleju silnikowego jest często wykonywaną czynnością w warsztatach samochodowych oraz stacjach obsługi pojazdów. Nic w tym dziwnego: większość fachowców doradza, aby przynajmniej raz w roku wymienić zużyty olej na nowy. Nawet dwukrotnie częściej powinno się to robić w przypadku intensywnej eksploatacji auta w trudnym terenie.

W warsztatach i stacjach obsługi pojazdów stosowane są dwie metody wymiany oleju silnikowego. Pierwsza z nich polega na wysysaniu go z miski olejowej za pomocą specjalnej wysysarki, druga zaś na tradycyjnym zlaniu po odkręceniu korka spustowego.

Nowocześnie z wysysarką

Obecnie najczęściej stosowana metoda wymiany oleju silnikowego, polega na wyssaniu go z miski olejowej za pomocą specjalnej wysysarki. Pracownik warsztatu lub stacji obsługi pojazdów dokonuje tego za pomocą sondy wkładanej do otworu wlewu oleju do silnika, po uprzednim odkręceniu korka. Następnie wykręcany jest filtr olejowy (po wymianie oleju należy zastąpić go nowym!). Podczas tej czynności część zużytego oleju silnikowego spływa swobodnie do misy zlewowej. Przepracowany olej silnikowy jest odciągany ciśnieniowo do specjalnego zbiornika (w większości warsztatów ma on pojemność ok. 500 litrów). Uwaga! Należy uważać, aby końcówka sondy wysysarki dotknęła dna miski olejowej, bowiem w przeciwnym wypadku olej zostanie wymieniony tylko częściowo. Po całkowitym opróżnieniu miski olejowej, wlewany jest nowy olej. Pracownik dokonuje tego za pomocą specjalnego pistoletu, z zamontowanym na nim urządzeniem do odczytu ilości wlewanego oleju.

Tradycyjnie, czyli z korkiem

Niektóre warsztaty samochodowe stosują jeszcze tradycyjną metodę wymiany zużytego oleju silnikowego, polegającą na jego swobodnym zlaniu po odkręceniu korka spustowego. Podstawowym minusem tej metody jest czasochłonność: należy bowiem cierpliwie poczekać, aż cały przepracowany olej ścieknie. Poza tym, po takim zlaniu zużytego oleju pozostają zabrudzenia osiadające na ściankach miski olejowej (w przypadku posługiwania się wysysarką, usuwa się je wraz ze starym olejem). Pozostaje jeszcze aspekt ekologiczny – co zrobić z przepracowanym olejem silnikowym? Nie ma tego problemu podczas jego wymiany za pomocą wysysarki; jest on gromadzony w zbiorniku przystosowanym do opróżniania mechanicznego podczas recyklingu. Po całkowitym zlaniu przepracowanego oleju, wkręca się ponownie korek spustowy. I tu pojawia się kolejny problem: większość warsztatów nie ma specjalistycznych uszczelek do tego ostatniego (kilka lat temu były one jeszcze dostarczane wraz z filtrami olejowymi) co sprawia, iż korki są po prostu mocnej dokręcane. Zazwyczaj po takim „fachowym" montażu oraz rozgrzaniu się oleju silnikowego w czasie jazdy, pojawia się wyciek tego ostatniego z miski olejowej, co zmusza do ponownej wizyty w warsztacie.

Statycznie lub dynamicznie

Przeciętny samochód zużywa ok. 25 litrów oleju silnikowego na 100 tys. km i tylko ok. 6 litrów oleju przekładniowego. Ten ostatni w większości samochodów z manualną skrzynią biegów nie musi być wymieniany przez cały okres ich eksploatacji. Inaczej jest w przypadku automatów: zużyty olej powinno się zastępować nowym zgodnie z zaleceniami producenta samochodu. W większości warsztatów i stacji obsługi pojazdów stosowane są dwie metody wymiany oleju przekładniowego. Pierwsza z nich, nazywana przez fachowców statyczną, polega na spuszczeniu oleju ze skrzyni po odkręceniu korka (lub korków) i odczekaniu na swobodny jego wyciek. Metoda ta ma jednak podstawowy minus: przy jej zastosowaniu wymianie ulega bowiem tylko około 50-60% ilości oleju w przekładni. W praktyce oznacza to wymieszanie oleju przepracowanego z nowym, co skutkuje znacznym pogorszeniem właściwości tego ostatniego. Znaczenie skuteczniejsza, choć bardziej pracochłonna, jest metoda dynamiczna. W praktyce stanowi ona „przedłużenie" metody statycznej: po zlaniu zużytego oleju odkręca się przewód powrotu oleju z chłodnicy olejowej kierunku przekładni, montując przystawkę z kranikiem do regulacji wypływającego oleju. Następnie do wlewu oleju montowane jest specjalne urządzenie napełniające (również wyposażone w kranik), przez które wlewa się nowy olej przekładniowy. Po włączeniu silnika załącza się po kolei wszystkie przełożenia dźwigni automatu, do momentu wypływu czystego oleju z przewodu chłodnicy. Należy wtedy wyłączyć silnik, zdjąć urządzenie napełniające oraz podłączyć ponownie przewód powrotny z chłodnicy olejowej do skrzyni biegów. Ostatnią czynnością, po ponownym włączeniu silnika, jest kontrola poziomu oleju w automacie.