Z (odśrodkowym) tłumieniem
Właściwe tłumienie drgań współczesnych silników spalinowych pracujących często na wysokich obrotach i na niskich przełożeniach, jest sporym wyzwaniem dla inżynierów z dziedziny motoryzacji. Jednym z rozwiązań tego zagadnienia, jest odśrodkowy tłumik drgań typu skrętnego, montowany na dwumasowym kole zamachowym. Pozwala on na poprawę parametrów tłumienia nawet o 60 proc., w porównaniu ze standardową "dwumasą".
Jak to działa?
System składający się z odśrodkowego tłumika drgań skrętnych, współpracującego z dwumasowym kołem zamachowym, może funkcjonować w każdym rodzaju skrzyni biegów. Izoluje on niepożądane drgania zarówno na wejściu do przekładni manualnej, automatycznej, jak i dwusprzęgłowej. W największym skrócie system ten działa na zasadzie wahadła matematycznego (stąd też tego rodzaju tłumik drgań bywa często nazywany wahadłowym), dostosowując się do bieżącej prędkości. Siła odśrodkowa tłumika, odpowiada sile grawitacji. Jest ona przy tym proporcjonalna do kwadratu prędkości kątowej. Odśrodkowy tłumik drgań skrętnych montowany na „dwumasie” działa jednak inaczej niż klasyczne wahadło matematyczne, w którym masa porusza się po okręgu. W takim rozwiązaniu tłumienie maleje podczas wzrastania kąta drgań, a więc działa niezgodnie z przyjętymi potrzebami. Aby tłumić drgania skrętne pochodzące z jednostki napędowej, konieczna jest modyfikacja działania wahadła. Konstruktorzy odśrodkowego tłumika drgań skrętnych, musieli zatem odejść od ruchu po okręgu, montując poszczególne wahadełka w różnych miejscach dwumasowego koła zamachowego. Chodzi o to, aby tor ruchu wahadła był dopasowany do maksymalnej siły tłumienia we wszystkich punktach działania i warunkach jazdy.
Na kołnierzu ...
Wahadła tłumiące mogą być w różny sposób montowane na „dwumasie”. W klasycznym sposobie znajdują się one na kołnierzu, poniżej sprężyn łukowych. Takie umiejscowienie wahadeł tłumiących, ma jednak jedną zasadniczą wadę: począwszy od 3000 obrotów silnika na minutę, wahadła te tracą swoją efektywność (ze względu na zwiększone tarcie) i w konsekwencji tłumienie niepożądanych drgań jest na zbliżonym poziomie, jakie zapewnia konwencjonalne koło dwumasowe. Konstruktorzy znaleźli jednak wyjście z tej sytuacji. Masy poszczególnych wahadeł są umieszczane przy sprężynach łukowych, w większej odległości kątowej. Na tym jednak nie koniec. Aby zwiększyć efektywność tłumienia drgań, zwiększona została również średnica samej „dwumasy”. Większa średnica oznacza również możliwość zastosowania wahadeł o mniejszej masie.
... czy na docisku?
W innym, znacznie bardziej efektywnym wariancie odśrodkowego tłumika drgań typu wahadłowego, masy poszczególnych wahadeł zostają umieszczone na docisku. Lokalizacja ta sprawia, iż uzyskuje się więcej przestrzeni potrzebnej do zamontowania dwumasowego koła zamachowego. Montaż tłumika drgań na docisku, pozwala na znacznie skuteczniejsze tłumienie wibracji na wejściu do skrzyni biegów. Ponadto dzięki zastosowaniu tak zamocowanych wahadeł, poprawia się w sposób znaczący dynamika jazdy, a w przypadku długich tras – redukcji ulega (zdaniem konstruktorów) zużycie paliwa oraz emisja CO2.