Co produkujemy, czyli przemysł motoryzacyjny w Polsce

Polska obecnie nie ma własnej marki produkowanego seryjnie samochodu. Produkcja ostatniego polskiego auta - Poloneza – zakończyła się w 2002 roku. Niemniej przemysł motoryzacyjny w naszym kraju ma się całkiem dobrze – jesteśmy nawet uznawani za jedno z największych zagłębi motoryzacyjnych w Europie. Mają u nas swoje zakłady wiodące koncerny z branży automotive.

Jakie pojazdy produkuje się w Polsce?

Znaczącą rolę w polskim przemyśle motoryzacyjnym odgrywają producenci pojazdów – samochodów osobowych, dostawczych, ciężarowych i autobusów.

Największą w Polsce i jedną z największych w Europie fabryk samochodów jest Fiat w Tychach, a właściwie, po fuzji Fiata z Chryslerem w styczniu 2015 roku i utworzeniu Fiat-Chrysler Automobiles (FCA) – Zakład Tychy FCA Poland. Montowane są tu: Fiat 500, Abarth 500, Lancia Ypsilon i Ford Ka.

Z kolei w Gliwicach, w General Motors Manufacturing Poland powstają modele Opla Astry oraz Opel Cascada.

Volkswagen Poznań odpowiada natomiast za produkcję VW Caddy i Caddy Maxi oraz VW Transportera. Obecnie trwa budowa Zakładu Volkswagen Crafter we Wrześni. Produkcja ma się rozpocząć już w drugiej połowie tego roku. Jak zapowiada Volkswagen, możliwości produkcyjne nowej fabryki to aż 100 tysięcy samochodów rocznie.

W Polsce zlokalizowane są także zakłady należące do MAN Truck & Bus AG. MAN Bus produkuje autobusy miejskie niskopodłogowe i autobusy turystyczne Neoplan (w ramach projektu Premium: model Starliner i Cityliner) – w zakładzie w Starachowicach powstają podwozia i kompletne szkielety, a następnie całość trafia na linię ochrony antykorozyjnej. Szkielety autokarów przewożone są później do Plauen w Niemczech, gdzie odbywa się końcowy montaż. Z kolei w Niepołomicach pod Krakowem znajduje się fabryka MAN Trucks, gdzie montowane są jedne z najnowocześniejszych samochodów ciężarowych (serie TGS i TGX o dmc powyżej 16 ton) w różnych konfiguracjach (np. ciągniki siodłowe, czy pojazdy pod zabudowę).

Pod Poznaniem, w Bolechowie ma siedzibę Solaris Bus & Coach S.A., polski producent pojazdów komunikacji miejskiej. Z jego fabryki wychodzą autobusy miejskie, międzymiastowe oraz turystyczne, a także trolejbusy i tramwaje. Solarisy powstają właściwie w czterech zakładach produkcyjnych: w dwóch zakładach w Środzie Wielkopolskiej mieści się spawalnia szkieletów autobusów i trolejbusów oraz spawalnia tzw. pudeł tramwajowych, w Poznaniu odbywa się montaż końcowy pojazdów szynowych, natomiast w samym Bolechowie - montaż końcowy autobusów i trolejbusów.

We Wrocławiu funkcjonuje fabryka autobusów Volvo, będącą częścią koncernu Volvo Bus Corporation, jednego z największych producentów autobusów na świecie. We wrocławskim zakładzie produkcja obejmuje zintegrowane procesy montażu podwozia i nadwozia, zatem powstają tu kompletne autobusy miejskie, międzymiastowe i turystyczne.

W Słupsku znajduje się natomiast polski zakład koncernu Scania, a mianowicie Scania Production Słupsk S.A., produkujący autobusy miejskie i podwozia autobusowe.

Autobusy powstają również w fabryce we Włynkówku pod Słupskiem - spółka Kapena S.A., będącą przedstawicielem koncernu Iribus Iveco, w swoim portfolio ma zarówno autobusy miejskie, międzymiastowe, jak i turystyczne.

W Jelczu-Laskowicach na Dolnym Śląsku produkowane są z kolei samochody ciężarowe, przy czym głównie są to wojskowe pojazdy średniej i dużej ładowności.

Zagłębie produkcyjne części

Branża motoryzacyjna w Polsce to także produkcja części i podzespołów.

Toyota Motor Manufacturing Poland w Wałbrzychu produkuje silniki i skrzynie biegów (manualne i półautomatyczne, przeznaczone i do jednostek benzynowych, i do silników diesla) na potrzeby swoje, Citroena i Peugeota.

Silniki produkuje też znajdujący się w Bielsku-Białej oddział Fiat-Chrysler Automobile Poland. Są to jednostki Turbo Diesel 1.3 Small Diesel Engine oraz dwucylindrowe silniki benzynowe z innowacyjnym systemem TwinAir.

W tyskim oddziale General Motors produkowany jest natomiast silnik 1.7 Diesel do Opla Astry i Opla Corsy.

W Odlewni Volkswagen Poznań powstają z kolei głowice do silników, odlewane w technologii grawitacyjnej oraz obudowy przekładni kierowniczej, wytwarzane w technologii ciśnieniowej. W komponenty pochodzące z poznańskiej fabryki wyposażona jest znaczna część pojazdów produkowanych w koncernie Volkswagen.

Jednym ze znaczących graczy w branży motoryzacyjnej jest istniejący od 1999 roku w Mielcu zakład, wchodzący w skład koncernu Kirchhoff Automotive, który produkuje konstrukcje metalowe i połączenia metal-aluminium do nadwozi i podwozi, korzystając z technologii obróbki plastycznej i zgrzewania. Od 2004 roku działa też drugi zakład - w Gliwicach.

Znajdujący się w Tychach Formpol Sp. z o.o, należący do Magna Cosma – zajmuje się z kolei tłoczeniem części karoserii samochodowych, produkuje podzespoły, komponenty i moduły do nadwozi, m.in. dla Volkswagena, Audi i Opla.

Cztery duże zakłady produkcyjne w Polsce posiada Valeo. W Skawinie znajduje się Zakład Produkcji Systemów Chłodzenia Silnika, największy zakład Grupy Valeo specjalizujący się w samochodowych wymiennikach ciepła. To tutaj produkowane są chłodnice, skraplacze, chodnice powietrza doładowującego, moduły chłodzące. W Skawinie mieści się także Zakład Produkcji Wycieraczek (produkcja i montaż piór, ramion, mechanizmów i silników do wycieraczek). Z kolei Zakład Produkcji Systemów Oświetlenia w Chrzanowie produkuje lampy tylne i przednie do samochodów osobowych, a Zakład Produkcji i Regeneracji Systemów Napędowych w Czechowicach-Dziedzicach - rozruszniki, przepustnice powietrza i zawory recyrkulacji spalin (EGR) oraz innowacyjne generatory elektryczne do pojazdów hybrydowych; zajmuje się także regeneracją alternatorów, rozruszników, dwumasowych kół zamachowych i kompresorów do klimatyzacji samochodowych.

W Polsce swoje fabryki ma także Lear Corporation – jest to pięć nowoczesnych zakładów produkcyjnych. Cztery z nich należą do Dywizji Siedzeń Samochodowych: Zakład Tychy JIT jest producentem zagłówków, podłokietników, bolsterów, poszyć i pianek siedzeń samochodowych, Lear Tychy Structures produkuje konstrukcje siedzeń samochodowych, z kolei Oddział w Jarosławiu specjalizuje się w produkcji poszyć siedzeń samochodowych (w zdecydowanej większości skórzanych). Zakład Legnica Structures, będący najnowszą jednostką produkcyjną Lear w Polsce, wykonuje konstrukcje stalowe, prowadnice i mechanizmy siedzeń samochodowych. Z kolei w piątym zakładzie, w Mielcu, należącym do Dywizji Elektrycznej, produkowane są wiązki elektryczne do samochodów osobowych.

W sektorze produkcji przewodów oraz plastikowych elementów wyposażenia działa Grupa Boryszew. W 2010 roku Boryszew S.A. przejął kontrolę nad Grupą Maflow, będącą jednym z największych producentów przewodów do klimatyzacji, wspomagania kierownicy oraz aktywnego zawieszenia dla przemysłu motoryzacyjnego. W Polsce znajdują się trzy zakłady Maflow. Zakład w Tychach zajmuje się produkcją przewodów klimatyzacyjnych aluminiowych oraz montażem przewodów klimatyzacyjnych stalowych. Z kolei Zakład Chełmek 1 to produkcja przewodów klimatyzacyjnych aluminiowych i komponentów (końcówek) dla przewodów klimatyzacyjnych stalowych oraz aluminiowych, natomiast Zakład Chełmek 2 - produkcja gumy preformowanej do przewodów klimatyzacyjnych, przewodów paliwowych, chłodzenia oleju i innych wykorzystywanych do transportu płynów w pojazdach samochodowych. Od 2014 roku w skład Grupy Boryszew wchodzi również Tensho Poland w Ostaszewie, jedna z wiodących, światowych firm zajmujących się produkcją plastikowych części dla sektora motoryzacyjnego. Spośród bogatej listy produktów branży automotive, których produkcję realizowało Tensho, można wymienić m.in. deski rozdzielcze, elementy schowka, plastikowe elementy foteli, progi i pokrywy silnika.

Warto wspomnieć również o Zakładach Magneti Marelli w Polsce (należących do FCA Poland). Produkcja prowadzona jest w pięciu zakładach, przy czym cztery z nich mieszczą się w Sosnowcu - powstaje w nich oświetlenie samochodowe, układy wydechowe, systemy zasilania paliwem i zbiorniki, a także deski rozdzielcze i zderzaki. W Bielsku-Białej produkowane są natomiast zawieszenia i amortyzatory.

Wiodący producent aktywnych i pasywnych systemów bezpieczeństwa oraz wspomagania kierowcy - ZF TRW - ma natomiast zakłady w Częstochowie, Czechowicach-Dziedzicach i Gliwicach.

W naszym kraju (w Dąbrowie Górniczej i Częstochowie) znajdują się również trzy zakłady Brembo, producenta systemów hamulcowych do samochodów osobowych, dostawczych, wyścigowych oraz motocykli. Warto dodać, że zakład odlewni tarcz w Dąbrowie Górniczej jest na chwilę obecną najnowocześniejszym zakładem w strukturach Brembo.

Ważną gałęzią polskiego przemysłu motoryzacyjnego są także producenci przyczep i naczep oraz nadwozi (m.in. Zasław TSS Sp. z o.o. Sp. k. w Andrychowie, Wielton S.A. w Wieluniu, MEGA Sp. z o.o. w Nysie, EM-TECH w Bełchatowie, KERIS w miejscowości Szczerców, POL CAMP we Wrocławiu, Autonadwozia w Środzie Wielkopolskiej, AMZ-KUTNO Sp. z o.o. w Kutnie).

Warto wspomnieć także o producentach opon (w Polsce działają dwie duże fabryki - olsztyńska fabryka opon, należąca do Michelin Polska S.A. oraz T.C. Dębica S.A., której głównym akcjonariuszem jest Goodyear Tires), producentach akumulatorów (m.in. Autopart S.A. w Mielcu, ZAP Sznajder Batterien S.A. w Warszawie) i szyb samochodowych (m.in. Pilkington Automotive Poland Sp. z o.o. w Sandomierzu, Saint-Gobain Innovative Materials Polska – fila w Gdański i Lublinie).