Hybryda - jak to działa?
Hybryda, inaczej mieszaniec lub krzyżówka, a w przypadku zwierząt bastard. Każde z tych określeń opisuje organizm potomny, twór powstały w wyniku skrzyżowania ze sobą dwóch organizmów rodzicielskich należących do różnych ras, odmian, gatunków lub rodzajów. Cechą charakterystyczną tak powstałego tworu potomnego jest posiadanie zalet obu skrzyżowanych organizmów rodzicielskich.
W motoryzacyjnym świecie idea mieszańców już od wielu lat dynamicznie zdobywa rynek. De facto, producentów nie wykorzystujących krzyżówek – hybryd – spycha się na tor boczny, by zrobić więcej miejsca innowacyjnym i idącym z duchem czasu. U podstaw rozwoju niezwykle kosztownych i kapitałochłonnych technik hybrydowych leży… oszczędność i ekologia.
Od kilkunastu lat, gdy ceny ropy naftowej poszybowały gwałtownie w górę, a widmo kończącego się zapasu „czarnego złota” przewija się raz po raz w środkach masowego przekazu, producenci aut poważniej zaczęli podchodzić do kwestii racjonalnego wykorzystywania energii z paliw kopalnych. Jeszcze w latach 60- i 70- w USA triumfy świeciły mocarne muscle cary z potężnymi „v-ósemkami” pod maską, pochłaniające niepostrzeżenie galony taniej benzyny. Czterdzieści lat później, w słonecznej Kalifornii, każdy, kto nie jest „eco - friendly” postrzegany jest jak… wróg publiczny, a Toyota Prius to niemal wizytówka tego Stanu.
|
Technologia hybrydowa z pewnością zasługuje na uznanie i warto ją rozwijać. To, że współcześnie produkowane samochody hybrydowe są dalekie od ideału wcale nie oznacza, że za 20 – 30 lat ten typ napędu nie zdominuje rynków motoryzacyjnych świata. Samochody napędzane silnikami spalinowo – elektrycznymi coraz lepiej radzą sobie na rynku, a najsłabsze ogniwo napędu hybrydowego, czyli akumulatory, w których magazynowana jest energia elektryczna, z roku na rok są coraz doskonalsze.
Koncepcja auta hybrydowego opiera się na połączeniu tradycyjnej jednostki spalinowej z bezemisyjnym silnikiem elektrycznym. Każdy silnik spalinowy samochodu, czy to benzynowy, czy też wysokoprężny, największe ilości paliwa zużywa podczas ruszania i poruszania się w miejskiej dżungli pełnej korków. Podczas jazdy pozamiejskiej z prędkością 90 km/h nawet 150 – 200-konny silnik benzynowy zużywa zaledwie 6 – 7 l benzyny na 100 kilometrów. Jednak w zatłoczonych stolicach, ciągle ruszając i hamując, ten sam silnik „wypije” na dystansie 100 kilometrów dwa razy tyle paliwa, jednocześnie marnując ogromne ilości energii podczas hamowania (wydzielanie się energii cieplnej).
|
Twórcy konstrukcji hybrydowych, świadomi tej ułomności współczesnej motoryzacji, znaleźli rozwiązanie – stwórzmy system, który będzie wykorzystywał marnotrawioną dotychczas energię hamowania do najbardziej energochłonnego procesu, czyli do ruszania. Tak oto narodziła się koncepcja aut hybrydowych, które w inteligentny sposób odzyskują energię cieplną wydzielaną podczas procesu hamowania i magazynują ją w akumulatorach po to, by skorzystać z niej podczas ruszania. Spalinowo – elektryczny napęd w optymalnych warunkach pozwala zaoszczędzić ogromne ilości benzyny – nawet 40 – 50%. Genialne!
Samochody hybrydowe wykorzystują do napędu dwa typy silników: tradycyjne benzynowe oraz silniki elektryczne. Silnik spalinowy wykorzystywany jest przez pojazd w czasie gwałtownego przyspieszania i podczas dynamicznego poruszania się z dużymi prędkościami – w takich warunkach zalety napędu hybrydowego są w zasadzie niezauważalne.
|
Podczas manewrowania na parkingu, wolnego toczenia się w korkach, auto niemal całkowicie korzysta z energii zmagazynowanej w akumulatorach (litowo – jonowe, litowo – polimerowe, niklowo - wodorkowe), zużywając wówczas zerowe ilości benzyny. Niestety, współcześnie wykorzystywane akumulatory są jeszcze dalekie od ideału (niewielka pojemność, a w związku z tym zasięg, oraz duża masa własna), co przekłada się na nadal wysoką niedoskonałość tego typu napędu.
Podczas normalnej jazdy pracują oba typy napędu – układ rozdziału mocy generowanej przez silnik spalinowy rozdziela moc pomiędzy koła samochodu i napęd elektryczny pojazdu, odpowiedzialny za ładowanie akumulatorów.
Podczas zwalniania energia kinetyczna toczących się kół wykorzystywana jest przez generator do ładowania akumulatorów układu elektrycznego. Tym oto sposobem marnotrawiona w konwencjonalnie napędzanych autach energia magazynowana jest w akumulatorach, a następnie wykorzystywana w najbardziej energochłonnych manewrach, czyli podczas przyspieszania.
Typów napędów hybrydowych jest przynajmniej kilka. Pełne hybrydy (tzw. full hybrid), hybrydy szeregowe lub równoległe, mild hybrid – bez względu na zastosowaną technologię oraz sposób wykorzystywania silnika elektrycznego i spalinowego (napęd kół lub napęd generatora), konstrukcje hybrydowe są ogromnym krokiem w przód w dziedzinie ekologii i ograniczania zużycia paliwa. Z pewnością długo jeszcze będziemy musieli poczekać na ich pełne udoskonalenie, ale już teraz osoby korzystające z aut tego typu przyznają, że oszczędności w zużyciu paliwa przekładają się na oszczędności w portfelu.