Lusterka samochodowe - kiedyś luksus, dziś obowiązek
Czasy, w których lusterko samochodowe było dodatkiem, za który trzeba było zapłacić lub niespotykanym rarytasem montowanym do najdroższych modeli, odeszły do lamusa. Nie da się ukryć, że historię wspominamy z łezką w oku, gdyż samochody sprzed lat, bez lusterek lub z jednym po stronie kierowcy przypominają ciężkie życie kierowcy. Dziś jest całkowicie inaczej. Każdy samochód posiada i posiadać musi pełnowymiarowe lusterka, które na zatłoczonych drogach często ratuje życie, a już na pewno uwalnia od wydawania setek złotych na blacharza. Ale czy lusterko, to tylko lusterko?
Odbicie w kartach historii – lusterka sprzed lat
Przypomnijmy sobie, choć na chwilę takie tuzy motoryzacji jak BMW 2002 czy Datsun 510. Być może wielu młodych kierowców nie ma pojęcia o istnieniu takich aut, ale modele te zapisały się w kartach motoryzacyjnej historii. Niejeden fan motoryzacji poczuje szybsze bicie serca na widok tych aut. Ale co one mają wspólnego z historią lusterek?
Nie jest wielką tajemnicą, że w latach 70-tych i 80-tych kwestie bezpieczeństwa nie były na tak zaawansowanym poziomie jak dziś. Przed laty pasy bezpieczeństwa przypominały szelki od spodni regulowane klamerką, dziś mamy zaawansowane pasy z bezpiecznym zapięciem i pirotechnicznym naciągiem. Nie inaczej wygląda kwestia lusterek. Kiedyś wystarczyło jedno, właśnie jak we wcześniej wspomnianych modelach, niewielkie lusterko po stronie kierowcy, regulowane za pomocą skomplikowanej technologii – ludzkiej ręki. Nie dość, że kilkunastostopniowym mrozie regulowanie lusterka było mało przyjemne, to jeszcze po wjechaniu w większą dziurę, cała regulacja brała w łeb. Nagminne były też przypadki kradzieży lusterek, gdyż te było mocowane na tak zwane „kolanko”. Piękne czasy.
Dziś to zupełnie inna bajka. Wszystkie nowoczesna auta wyposażone są w dwa, pełnowymiarowe lusterka zewnętrzne oraz jedno lusterko wewnętrzne. Lusterka zewnętrzne to nie tylko kawałek płaskiego szkła. Dzisiejsze lusterka mogą pochwalić się lepszą techniką niż niejeden komputer sprzed kilkunastu lat. Oprócz tego, że rozróżniamy wiele odmian lusterek (o tym później), to na dodatek cała konstrukcja lusterka może mieć wiele funkcji. Dziś niemal standardem w nowych samochodach nawet klasy średniej, jest elektryczna regulacja, podgrzewanie czy odszranianie. Ręczna regulacja lusterka odeszła w zapomnienie, co przy dzisiejszych mrozach można uznać za wielki sukces.
Lusterka – oznaczenia oraz typy zwierciadeł
Jak już zdążyliśmy się dowiedzieć, lusterka samochodowe to nie tylko zwykłe zwierciadło, służące paniom głównie do poprawy makijażu podczas postoju na światłach. Obecnie rozróżniamy wiele odmian i typów lusterek samochodowych, a każde z nich nosi odpowiednie oznaczenie i nazwę. Zacznijmy od podziału lusterek ze względu na oznaczenia.
•LP - lewe płaskie
•LS - lewe sferyczne
•LA -lewe sferyczne
•LPA - lewe, prawe sferyczne
•LPS - lewe, prawe sferyczne
•LPP - lewe, prawe płaskie
•PS - prawe sferyczne
•PP - prawe płaskie
•PA - prawe sferyczne
Tego typu oznaczenia można spotkać najczęściej na opakowaniach lusterek samochodowych. Warto je znać żeby nie popełnić błędu podczas zakupów, a jak wiadomo, nikt nie lubi wyrzucać pieniędzy w błoto. Znając już oznaczenia zwierciadeł, poznajmy ich typy, a tu już jest więcej zabawy.
Czym w ogóle jest zwierciadło i jak działa?
Jak wiemy z lekcji fizyki, zwierciadłem nazywamy układ optyczny, który wykorzystuje zjawisko odbicia światła. W prostych słowach, zwierciadłem jest tafla szkła pokryta od spodniej strony warstwą srebra lub glinu. Substancje te posiadają właściwości odbijania obrazów różnych przedmiotów. Warstwy te napylane są na specjalnie w tym celu przygotowaną szklaną warstwę. Właściwości odbijania zależą przede wszystkim od kształtu zwierciadła oraz jego gładkości powierzchniowej. Poznajmy teraz różne rodzaje zwierciadeł.
Zwierciadło płaskie
Obrazy przedmiotu powstające w zwierciadle płaskim są pozorne, co oznacza, że zostały utworzone przez przedłużenia promieni świetlnych. Pewną cechą charakterystyczną obrazów powstałych w zwierciadle płaskim jest to, że różnią się one od przedmiotów stronami, czyli strona prawa i lewa zostają zamienione. Nieco więcej kombinacji zapewnia kolejny rodzaj zwierciadeł.
Zwierciadło sferyczne wklęsłe i wypukłe
Zależnie od ustawienia przedmiotu w zwierciadle wklęsłym tworzą się różne obrazy. Daje to mnóstwo różnych kombinacji w zależności od położenia przedmiotu. Poniżej przedstawiamy poszczególne sytuacje oraz wyniki.
•Jeśli przedmiot znajduje się pomiędzy zwierciadłem a ogniskiem, to utworzony obraz będzie pozorny, prosty, powiększony.
•Jeśli przedmiot znajduje się w ognisku, wtedy obraz nie powstanie, gdyż promienie świetlne i ich przedłużenia biegną równolegle i nie mają szans się przeciąć.
•Jeśli przedmiot znajduje się pomiędzy ogniskiem, a promieniem sfery, wtedy obraz będzie rzeczywisty, powiększony i odwrócony.
•Jeśli przedmiot znajduje się w środku sfery, wtedy obraz jest odwrócony, rzeczywisty i takich samych rozmiarów jak przedmiot odbity.
•Jeśli przedmiot znajduje się w odległości większej niż środek sfery, wtedy obraz będzie odwrócony, pomniejszony i rzeczywisty.
W przypadku zwierciadła sferycznego wypukłego, bez względu na odległość przedmiotu od zwierciadła powstający obraz będzie prosty, pozorny i pomniejszony.
Jak widać lusterka to nie tylko kawałek szkła w plastikowej obudowie. Już niedługo opiszemy sposoby na martwe pole, napiszemy o dodatkowych funkcjach, jakie oferują lusterka, a także sprawdzimy ile kosztuje przerobienie lusterek na wersje rodem z najdroższych samochodów luksusowych.