Jak wymieniać olej w przekładniach automatycznych – metoda statyczna i dynamiczna

Kiedy wymieniać?

W klasycznych skrzyniach z przekładnią hydrokinetyczną (konwerterem), wymiany oleju należy dokonywać średnio co około 60 tys. km przebiegu pojazdu. Należy jednak pamiętać, iż okres wymiany zależy również od konstrukcji samej przekładni oraz sposobu eksploatacji samochodu i w związku z tym może następować w szerokim przedziale od 30 tys. do 90 tys. km. W większości warsztatów i stacji obsługi pojazdów stosowane są dwie metody wymiany oleju przekładniowego: statyczna i dynamiczna.

Jak wymieniać statycznie?

Jest to najbardziej rozpowszechniona metoda wymiany oleju. Polega ona na spuszczeniu oleju korkami spustowymi lub przez miskę olejową i odczekaniu, aż wycieknie on ze skrzyni.

Zalety i wady metody statycznej

Zaletą metody statycznej jest jej prostota, polegająca wyłącznie na spuszczeniu zużytego oleju. Ma ona jednak podstawowy minus: przy jej zastosowaniu wymianie ulega bowiem tylko około 50-60 proc. ilości oleju w przekładni. W praktyce oznacza to wymieszanie oleju przepracowanego z nowym, co skutkuje znacznym pogorszeniem właściwości tego ostatniego. Wyjątek w tym względzie stanowią starsze typy automatów (np. montowane w Mercedesach). W przekładni hydrokinetycznej znajduje się bowiem korek spustowy, który umożliwia niemal całkowitą wymianę oleju.

Jak wymieniać dynamicznie?

Znacznie skuteczniejsza jest metoda dynamiczna, choć też bardziej pracochłonna. Po zlaniu zużytego oleju, podobnie jak ma to miejsce w metodzie statycznej, odkręca się przewód powrotu oleju z chłodnicy olejowej w kierunku przekładni, a następnie montuje przystawkę z kranikiem do regulacji wypływającego oleju. Do wlewu oleju montowane jest specjalne urządzenie napełniające (również wyposażone w kranik), przez które wlewa się nowy olej przekładniowy. Po włączeniu silnika załącza się po kolei wszystkie przełożenia dźwigni automatu, aż do momentu wypływu czystego oleju z przewodu chłodnicy. Kolejny krok to wyłączenie silnika, zdjęcie urządzenia napełniającego oraz podłączenie przewodu powrotnego z chłodnicy olejowej do skrzyni biegów. Ostatnia czynność to ponowne włączenie silnika i ostateczna kontrola poziomu oleju w automacie.

Zalety i wady metody dynamicznej

Zaletą metody dynamicznej jest możliwość całkowitej wymiany zużytego oleju w przekładni automatycznej. Poza tym można ją stosować nie tylko w skrzyniach automatycznych z przekładnią hydrokinetyczną, ale również w tzw. bezstopniowych (CVT) i dwusprzęgłowych ze sprzęgłami mokrymi. Wymiana zużytego oleju przekładniowego metodą dynamiczną musi być jednak przeprowadzona w sposób fachowy, w przeciwnym wypadku może bowiem dojść do uszkodzenia pompy i przekładni hydrokinetycznej. Ponadto użycie zbyt silnych środków czyszczących (mogą być stosowane przy dynamicznej wymianie oleju), prowadzi do uszkodzeń (rozwarstwień) okładzin typu lock-up w przekładni hydrokinetycznej. Środki te przyczyniają się również do przyspieszonego zużycia okładzin ciernych sprzęgieł i hamulców, a w skrajnych wypadkach do zatarcia pompy.