Oleje silnikowe – ocena poziomu i stopnia zużycia
Podstawowym zadaniem olejów silnikowych jest zapewnienie odpowiedniego smarowania ruchomych części silnika, poprzez utworzenie trwałego filmu smarnego obniżającego współczynnik tarcia w silniku i zapobiegającego zatarciom jego elementów. To jednak nie wszystko. Oleje silnikowe są również odpowiedzialne za odprowadzanie ciepła (obmywanie i chłodzenie rozgrzanych elementów oraz odprowadzanie ciepła do miski olejowej), ochronę przed korozją, a także utrzymywanie silnika w czystości, poprzez zawarte w oleju dodatki myjące i dyspergujące.
Olej silnikowy – ocena poziomu
Jest to podstawowe badanie, które powinno być przeprowadzane systematycznie przez właściciela pojazdu. Dokonując oceny poziomu oleju, należy zwrócić uwagę, aby auto stało na równym, poziomym odcinku drogi, parkingu, itp. Ponadto zarówno olej, jak i sam silnik, muszą być zimne.
Jeśli stwierdzimy, że oleju jest zbyt mało, należy go dolać, zwracając przy tym uwagę na zachowanie jego odpowiedniego poziomu (sprawdzamy to za pomocą specjalnego bagnetu, którego końcówka jest zanurzona w misie olejowej). Dlaczego to takie istotne? Zbyt niski poziom oleju może powodować chwilowe spadki ciśnienia i nadmierne nagrzewanie silnika, z kolei zbyt wysoki przyczynia się do wzrostu ciśnienia w skrzyni korbowej, a w konsekwencji do pojawienia się rozszczelnień silnika oraz wycieków.
Warto również podczas sprawdzania jego poziomu na wymienionym wyżej bagnecie, skontrolować jego stan organoleptycznie, m.in. poprzez obejrzenie, powąchanie czy dotknięcie. Pamiętajmy przy tym, iż barwa oleju silnikowego nie świadczy o jego jakości. Przykładowo: bardzo często zdarza się, iż olej stosowany w silnikach wysokoprężnych ma kolor czarny. Nie oznacza to jednak, że nadaje się on do wymiany. W wielu dieslach olej może zmienić barwę na czarną już w pierwszych minutach eksploatacji w sposób całkowicie naturalny. Inaczej ma się natomiast kwestia jego zapachu: w ten sposób możemy ocenić, czy do oleju dostała się benzyna lub olej napędowy. Zapach spalenizny świadczy o „przypaleniu" oleju, czyli negatywnym oddziaływaniu wysokich temperatur.
Olej silnikowy – test bibułowy
To bardzo proste sprawdzenie stopnia zanieczyszczenia oleju silnikowego. Na odpowiednią bibułę wystarczy nanieść kilka kropli oleju: należy przy tym pamiętać, aby miał on temperaturę odpowiadającą jego rzeczywistej pracy w silniku. Powstałą plamę porównujemy następnie ze specjalnym wzorcem. Na tej podstawie otrzymujemy szereg informacji, m.in. dotyczących potencjalnych zanieczyszczeń, rozkładu termicznego oleju czy np. utraty własności dyspergujących, czyli skuteczności radzenia sobie sobie z osadami. W przypadku własności dyspergujących, potwierdzeniem skuteczności oddziaływania oleju silnikowego będzie otoczenie osadów znajdujących się wewnątrz plamy.