FAQ – czyli leksykon najczęściej spotykanych terminów w motoryzacji

Kiedyś samochód był tylko silnikiem z kołami, kanapą i kierownicą. Z kolei dzisiaj bardziej przypomina ruchomy komputer. Coraz więcej modeli potrafi łączyć się z internetem czy sterować bramą garażową – pod koniec ubiegłego stulecia to było nie do pomyślenia. Taki postęp sprawił, że łatwo można pogubić się w oznaczeniach różnych systemów stosowanych w autach. Oto najpopularniejsze z nich.

4Motion, 4WD, 4x4, AWD, Quattro, 4Matic, xDrive – oznaczenia napędu na wszystkie koła.

8V, 16V, (…) – wbrew pozorom nie chodzi tu o silnik widlasty. Cyfra poprzedzająca literę V oznacza ilość zaworów w silniku.

A/C – klimatyzacja.

ABS – system zapobiegający blokowaniu się kół podczas hamowania i poślizgowi. Dzięki temu kierowca cały czas ma kontrolę nad samochodem.

ACC – aktywny tempomat. Nie tylko utrzymuje stałą prędkość, ale również zwalnia i przyspiesza w razie potrzeby.

AFL – system doświetlający zakręty podczas jazdy.

Airbag / DSA – poduszki powietrznej nie trzeba nikomu przedstawiać. Obecnie auta są wyposażone nawet w airbagi kolanowe i chroniące pieszych. DSA też jest poduszką powietrzną, ale napełnianą dwustopniowo. Dzięki temu poziom ochrony jest dopasowywany do siły uderzenia podczas wypadku.

Airmatic – pneumatyczne zawieszenie stosowane w Mercedesach.

Aquaplaning – utrata kontaktu opony z jezdnią po wjechaniu np. w kałużę. Właśnie dlatego „łyse opony” są tak niebezpieczne podczas codziennej eksploatacji. Im mniejszy bieżnik, tym gorzej odprowadzana jest woda.

ASR – system zapobiegający buksowaniu kół podczas gwałtownego przyspieszania. Zazwyczaj wykorzystuje hamulce lub steruje przepustnicą.

Attention Assist – system monitorujący zmęczenie u kierowcy.

BAS – system awaryjnego hamowania. Niewielka ilość kierowców wciska pedał hamulca z maksymalną siłą podczas nagłych sytuacji na drodze. BAS zrobi to za nich.

BLIS / Side Assist – system monitorujący martwe pole, czyli niewielką przestrzeń po bokach auta, która nie jest widoczna w lusterkach.

CDI, CDTI, D4D, D5, DCI, DID, HDI, I-CDTI, I-DTEC, JTDM, TDCI, TDI, TDS, TID – popularne określenia silników Diesla.

Climatic / Climatronic – odpowiednio klimatyzacja półautomatyczna i automatyczna. Ta pierwsza utrzymuje zadaną temperaturę, ale nie potrafi sterować np. kierunkiem nawiewu. W drugim przypadku wystarczy ustawić temperaturę, a samochód sam zajmie się optymalnym schłodzeniem wnętrza (lub ogrzaniem).

Common Rail – „wspólna szyna”, do której tłoczone jest paliwo w silnikach Diesla pod olbrzymim ciśnieniem. Później olej napędowy trafia do poszczególnych wtryskiwaczy.

Coupe Cabrio – kabriolet lub roadster z twardym dachem, chowającym się w bagażniku po kliknięciu przycisku.

CVT – bezstopniowa skrzynia biegów. Krytykowana za trwałość i wolne działanie, ale za to chwalona za subtelność i delikatność.

DPF / FAP – filtr cząstek stałych stosowany na szeroką skalę w dieslach. Jego wrogiem jest częsta jazda po mieście. Wtedy zapycha się sadzą i ostatecznie wymaga wymiany za słone pieniądze. Niektórzy kierowcy po prostu go wycinają i zmieniają oprogramowanie silnika.

EBD – system rozdzielający siłę hamowania, by skrócić czas do zatrzymania pojazdu.

ECON – przeciwieństwo klimatyzacji, gdy ECON jest włączony, chłodzenie nie działa.

ESP – system, który pomaga wyprowadzić auto z poślizgu podczas jazdy, przyhamowuje wybrane koła. Tak naprawdę każda marka często używa swojego skrótu, np. VSC, VDC, ESC, DSC.

FSI, GDI, JTS, MPI, TS, TSI/TFSI, ZETEC, T-JET, MULTIAIR, CGI – popularne określenia silników benzynowych.

FWD – napęd na przednią oś.

Haldex – samoblokujące sprzęgło stosowane m.in. w napędzie na wszystkie koła Quattro.

HHC – Hill Hold Control, ułatwia wjeżdżanie pod górkę.

HUD – namiastka myśliwca, czyli przezroczysta szybka lub hologram wyświetlający podstawowe informacje na temat jazdy w okolicach przedniej szyby.

Hybryda – samochód z 2 źródłami napędu, najczęściej elektrycznym i sp alinowym.

iDrive, Comand, MMI – popularne systemy multimedialne stosowane w BMW, Mercedesie i Audi. Zastępują dziesiątki przycisków na desce rozdzielczej i sterują dosłownie wszystkim – od radia, poprzez łączność, a na ustawieniach samochodu kończąc.

Immobilizer – elektroniczne zabezpieczenie przed uruchomieniem auta przez osobę niepowołaną. W praktyce fabryczne immobilizery są najmniej skuteczne, bo często zostały rozpracowane przez złodziei samochodów.

Isofix – sposób montażu fotelików dziecięcych. Sam montaż jest dużo prostszy, ale za to odpowiednie foteliki droższe…

Keyless Go – zamiast kluczyka jest nadajnik. Auto można zamknąć lub otworzyć muśnięciem dłoni po klamce, a silnik uruchamiany jest przyciskiem. Coś dla wygodnickich.

Laser light – najnowszy krzyk świetlnej mody, czyli reflektory laserowe.

LED – światła diodowe. Zasłynęły jako pozycyjne i do jazdy dziennej, dziś są wykorzystywane również jako światła mijania i drogowe. Kiedyś to było nie do pomyślenia.

Liftback – 3-bryłowe nadwozie z 2 parami drzwi. Przypomina sedana, ale w przeciwieństwie do niego tylna klapa otwiera się razem z szybą. Inne określenie to kombilimuzyna.

MT / AT – odpowiednio manualna i automatyczna skrzynia biegów.

Park Assist – ulubieniec leniwych, czyli system automatycznie parkujący samochód. Wystarczy zmieniać biegi, wciskać „gaz” i hamulec. Kierownica obraca się sama, a komendy są podawane na ekranie.

Powershift, DSG, PDK, S-Tronic – nowoczesne przekładnie dwusprzęgłowe. Można powiedzieć, że w praktyce są 2 zautomatyzowanymi skrzyniami biegów. Jedna umożliwia jazdę na konkretnym przełożeniu, a druga ma już przygotowany nowy bieg w gotowości.

R4, R6, (…) – oznaczenie silnika rzędowego oraz odpowiednio ilości cylindrów.

Run Flat – opona zdolna do jazdy bez powietrza, po przebiciu. Oczywiście nie z pedałem gazu w podłodze, przeważnie ograniczenie prędkości wynosi 70-80km/h. O braku powietrza poinformują czujniki ciśnienia.

RWD – napęd na tylną oś.

SIPS – system opatentowany przez markę Volvo, który zabezpiecza przed bocznymi uderzeniami.

SRS – bierny system bezpieczeństwa, w którego skład wchodzą przede wszystkim napinacze pasów bezpieczeństwa i poduszki powietrzne. We współczesnych samochodach SRS to również systemy łączności powiadamiające o wypadku oraz układy zabezpieczające auto np. przed pożarem.

Start & Stop – system automatycznie włączający i wyłączający silnik aut a, np. podczas jazdy w korku.

Szpera – mechanizm różnicowy o ograniczonym poślizgu.

Torsen – samoblokujący mechanizm różnicowy.

V6, V8, V10, (…) – oznaczenie silnika widlastego oraz odpowiednio ilości cylindrów

VTEC, VVT-i – układy zmiennych faz rozrządu. Wykorzystują potencjał silnika i ograniczają spalanie w zależności od obrotów.

Webasto – ogrzewanie postojowe. W przeciwieństwie do klimatyzacji dalej dość rzadko spotykane. I to mimo tego, że bliżej nam do klimatu ze Skandynawii niż Florydy.

Windshot – plastikowa szybka lub materiałowa zasłonka w roadsterach i kabrioletach. Znajduje się zaraz za głowami pasażerów i chroni przed podmuchami wiatru, którego w cabrio i tak nie brakuje.

Xenon / Bi-xenon – oświetlenie ksenonowe, które jest stosowane zarówno jako światła mijania, jak i drogowe.